Zakaz używania telefonu w szkołach? Co na to kaliskie placówki

Wraz z postępem technologicznym, dla większości osób korzystanie z telefonu stało się nieodłączną częścią dnia. Spotęgowała to pandemia oraz okres nauki zdalnej, kiedy uczniowie spędzali wiele godzin dziennie przed urządzeniami mobilnymi. Jednak nawet po powrocie do szkół, nie zmieniło się zbyt wiele. Część młodych ludzi „zamknęła się” na swoich rówieśników i pozostała w przestrzeni wirtualnej. W wielu polskich szkołach podczas zajęć zauważono, iż uczniowie nie są w stanie przestać korzystać z komunikatorów nawet podczas zajęć lekcyjnych. Czy kaliskie placówki również zauważają ten problem? Czy zakaz korzystania z telefonów komórkowych to dobry pomysł na „walkę” z tym uzależnieniem?

1. Skąd wziął się pomysł na wprowadzenie zakazu?
2. Czy szkoła może wprowadzić zakaz używania telefonów?
3. Czy funkcjonuje zakaz korzystania z telefonów?
4. Czy w kaliskich szkołach zostanie wprowadzony zakaz korzystania ze smartfonów?
5. Dlaczego warto zastanowić się nad wprowadzeniem zakazu?
6. Jakie są plusy korzystania z telefonów w szkołach?

1. Skąd wziął się pomysł na wprowadzenie zakazu?

W wielu polskich szkołach zauważono, że po powrocie do nauki stacjonarnej, uczniowie mają problem z kontaktami bezpośrednimi. Oglądają oni wspólnie filmy w internecie podczas przerw, a rozmowy przebiegają głównie za pośrednictwem komunikatorów. Jednak uczniowie nie ograniczają się tylko i wyłącznie do korzystania ze smartfonów podczas przerw. Zdarza się to także na lekcjach i ma to z pewnością destrukcyjny wpływ na zdrowie zarówno psychiczne, jak i fizyczne młodzieży. To niepokojące zjawisko zauważyła Rada Dzieci i Młodzieży, która przygotowała rekomendacje dla placówek z całego kraju.

2. Czy szkoła może wprowadzić zakaz używania telefonów?

Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, przepisy odnoszące się do zasad korzystania z urządzeń elektronicznych na terenie szkoły zawarte są w ustawie „Prawo oświatowe”. Wspomniane ograniczenie użytkowania telefonów komórkowych może zostać wprowadzone na mocy statutu placówki. Szkoła może dodatkowo wprowadzić obowiązek składania urządzeń elektronicznych na przechowanie w określonym miejscu podczas pobytu w szkole.

W ocenie resortu edukacji ustawa „Prawo oświatowe” nie dopuszcza wprowadzania całkowitego zakazu przynoszenia urządzeń elektronicznych do szkoły – podkreśliła rzeczniczka MEiN Adrianna Całus-Polak w rozmowie z PAP.

3. Czy zakaz korzystania z telefonów już funkcjonuje?

W Polsce istnieje wiele szkół, w których wprowadzono zakaz korzystania z telefonów. W tym przypadku nie musimy porównywać Kalisza do innych miast – tutaj bowiem także znajdziemy takie placówki. Jedną z nich jest „Jagiellończyk”, który prowadzi przedszkole, szkołę podstawową oraz wolne liceum ogólnokształcące. Uczniowie deponują swoje telefony w wyznaczonym miejscu po wejściu do szkoły. Wiedzą, że są one bezpieczne i w razie potrzeby mogą je w każdym momencie odebrać, by przykładowo zadzwonić do rodziców. Zamiast korzystania z urządzeń mobilnych podczas przerw, uczniowie spędzają czas, czytając książki lub grając w gry – jedną z popularniejszych są szachy. Dodatkowo w ofercie szkoły znajdziemy szeroką gamę zajęć, dzięki czemu „Jagiellończycy” się nie nudzą, a rozwijają.

Jednak wprowadzenie zakazu korzystania z telefonów w funkcjonującej już bez takich reguł placówce, może nie być takie proste, jak się wydaje. Zdaniem Agnieszki Orlicz-Błońskiej, powinno to postępować małymi krokami poprzez dyskusję z młodymi ludźmi. W innym przypadku efekt mógłby być odwrotny od zamierzonego – uczniowie mogliby chować się np. w toaletach, by próbować tego „zakazanego owocu”.

Wyobraźmy sobie, że nagle dyrektor mówi, że nie korzystamy już z telefonów w szkole – to jest absurd. To po prostu nie wyjdzie – powiedziała Agnieszka Orlicz-Błońska prezes zarządu „Szkoła Jagiellończyk”.

4. Czy w kaliskich szkołach zostanie wprowadzony zakaz korzystania ze smartfonów?

Rekomendacja RDiM skupia się przede wszystkim na uzależnieniu uczniów oraz ich zmniejszonej socjalizacji. Czy w kaliskich szkołach rzeczywiście zauważalny jest ten problem?

Dyrektor I Liceum Ogólnokształcącego poinformowała nas, iż obecnie nikt nie sygnalizował potencjalnych uzależnień lub nadużywania telefonów przez uczniów. Grono pedagogiczne również nie zauważyło wzmożonego korzystania, a wręcz przeciwnie! „Wydaje mi się, że gdy uczniowie wrócili do szkoły po pandemii, to gwar na korytarzach jest intensywniejszy. Czasami jest tak głośno, że nie możemy w gabinecie pracować podczas przerw (śmiech). Wspomniany problem był zauważalny „może parę lat temu” – dodaje dyrektor.

Urszula Janczar podkreśla, iż nie jest za wprowadzaniem zakazów w szkole, tym bardziej za wprowadzeniem zakazu korzystania z telefonów: „Na razie nie widzę potrzeby, aby taki zakaz wprowadzać”. Dyrektor zdaje sobie sprawę, że wiele osób dojeżdża do szkoły i telefon często daje im poczucie bezpieczeństwa. „Asnyk” nie pozostaje obojętny w temacie wspomnianego uzależnienia. W ostatnim czasie w placówce miał miejsce cykl zajęć z psychologiem, który omawiał m.in. przemoc w internecie oraz hejt. Uczestnikom zajęć przybliżono w jaki sposób może być wyrażony hejt oraz jak komentować treści w internecie, aby nie krzywdzić drugiego człowieka.

Nie jest jednak wykluczone, że któraś z kaliskich placówek zdecyduje się na wprowadzenie zakazu korzystania z urządzeń mobilnych.

5. Dlaczego warto zastanowić się nad wprowadzeniem zakazu?

Wszystko ma swoje plusy, ale też i niestety minusy. W przypadku korzystania z urządzeń mobilnych najważniejsze jest przeciwdziałanie uzależnieniu, z którym boryka się wiele osób – nie tylko w wieku szkolnym. Wprowadzenie zakazu mogłoby przyczynić się do walki z nadmiernym korzystaniem z telefonów w ogóle. Uczniowie spędzają w szkole około 7 godzin dziennie – ten czas byłby dla niektórych jedynym momentem w ciągu dnia, w którym nie trzymają w dłoni swojego smartfona. Udowodniono, iż telefony wpływają destrukcyjnie na psychikę poprzez uzależnienie od elektroniki. Dodatkowo mogą pogarszać wzrok, ale też rozpraszać i osłabiać koncentrację, która jest niezbędna w procesie przyswajania wiedzy. Zdaniem Agnieszki Orlicz-Błońskiej, dla większości uczniów nie ma znaczenia, jak ciekawą lekcję poprowadzi nauczyciel – nie będzie ona konkurencyjna dla treści, które ma w smartfonie. „Żadna szkoła nie może być atrakcyjna, jeśli telefony są w użytku” – dodaje prezes.

Oprócz tego w wielu szkołach miały (i prawdopodobnie nadal mają) miejsce sytuacje z naruszeniem wizerunku, poprzez publikowanie zdjęć kolegów i koleżanek w internecie bez ich zgody. W ten sposób młodzi ludzie często doświadczają hejtu, z którym nie potrafią sobie poradzić. Należy zwrócić uwagę na to, że wiele osób nie do końca wie, jak bezpiecznie korzystać z internetu. Często nie są oni świadomi jak dużą krzywdę mogą wyrządzić swoim rówieśnikom, wulgarnie komentując ich zdjęcia. Ważne jest edukowanie w temacie tego, co „czeka” na młodych ludzi w internecie oraz przeciwdziałanie wcześniej wspomnianych problemom.

6. Jakie są plusy korzystania z telefonów w szkołach?

Posiadanie telefonów jest oczywiście także pożyteczne w wielu sytuacjach. Uczniowie często powiadamiają się o potencjalnych spóźnieniach, a samorząd uczniowski może sprawniej przekazywać informacje pomiędzy zajęciami. Dodatkowo młodzi ludzie mogą szybko i łatwo łączyć się z elektroniczną bazą w szkole i pobierać potrzebne materiały czy też wymieniać się elektronicznymi notatkami. Nauczyciele coraz częściej angażują urządzenia mobilne podczas lekcji. Uczestnicy zajęć mogą przykładowo odpowiadać na pytania w quizie „kahoot.it” za ich pośrednictwem. Wspomniana strona pozwoli nauczycielowi sprawdzić ile uczniowie zapamiętali z prowadzonych przez niego ćwiczeń.

Plusy korzystania z telefonów zauważyła także dyrektor „Asnyka”. Według Urszuli Janczar, aktywność za pośrednictwem urządzeń mobilnych jest teraz „lepszej jakości” niż kiedyś. Uczniowie prowadzą szkolne konto na instagramie, nagrywają filmy na tiktoku, a tym samym promują szkołę. W rozmowach z uczniami tej placówki dowiedzieliśmy się, że część z nich postanowiła aplikować do szkoły ze względu na jej atrakcyjność na portalach społecznościowych. Warto wspomnieć, iż nie tylko młodzi ludzie promują „Asnyka”. Wielu nauczycieli również uaktywniło się na rozmaitych portalach i aplikacjach, gdzie prowadzą zajęcia chociażby z matematyki, a dodatkowo dzielą się z innymi swoimi pasjami.