Wędrówki bez szkicownika. Sentymentalny powrót do komiksu

Z polskim komiksem zaznajomiony jestem od najmłodszych lat. Już jako przedszkolak przeglądałem kolorowe zeszyty, które kupował mój ojciec pod koniec lat 60 – tych.

Przygody ówczesnego bohatera akcji zapoczątkował kolorowy zeszyt pt. „Ryzyko”. Kolorowy zeszyt i bohater akcji symbolizujący wtedy walkę dobra ze złem. Czy można sobie wyobrazić lepszy scenariusz wydawniczy w tamtych szaro-czarno-białych czasach?

Nieźle się natrudziłem zanim zebrałem wszystkie zeszyty, które wydawane były w latach 1967 – 1982. Skompletowałem nie tylko „Żbiki”, ale i zeszyty „Kapitan Kloss”, „Podziemny front”, „Janosik”, „Relax” czy „Pilot śmigłowca”. Dużą część mojej kolekcji stanowiły zeszyty z drugiej ręki, bo kupić w kiosku Ruchu komiks, nawet jak się miało stałą prenumeratę, graniczyło z cudem. Zeszyty przetrwały dekady oprawione u introligatora w opasłe tomy. Dwa lata temu sprzedałem całą kolekcję, czego już niestety żałuję. Na szczęście powstało wydawnictwo Ongrys, które rozprowadza zeszyty z przygodami kpt. Żbika nawet poprzez sieć sklepów Empik. To bardzo dobra wiadomość dla wszystkich, których fascynują stare komiksy.

Przedwczoraj (trzeciego marca) w Ośrodku Kultury Plastycznej Wieża Ciśnień im. Bogdana Jareckiego w Kaliszu odbył się wernisaż wystawy Przemysława „Trusta” Truścińskiego (ur. 1970 r). Jest on polskim rysownikiem, twórcą komiksów, ilustratorem oraz malarzem. Jest absolwentem Łódzkiego Liceum Plastycznego, studiował na Łódzkiej Akademii Sztuk Pięknych.

Przy lampce wina, w miłej, niemal rodzinnej atmosferze, głaskając mieszkającego w wieży kota, który kręcił się między gośćmi ocierając się czasami o nogawki, podziwiałem twórczość artysty

Na wystawie rozdawano informator dotyczący dorobku artystycznego Trusta, w którym o artyście wypowiedział się Piotr Machłajewski. Można w nim wyczytać że:

„Truściński eksplodował w polskim środowisku twórców oraz czytelników komiksów na początku lat 90. Jego działalność artystyczna była przełomem, ponieważ wprowadził do komiksu eksperyment. Oprócz technik tradycyjnych (rysunek piórkiem, kolor nakładany farbami wodnymi), które opanował do perfekcji, stosował kolaż, tworzył komiksy z elementów gotowych (tkaniny, metal, gwoździe), wykonywał fotokomiksy, w których niejednokrotnie sam występował, tworzył komiksy w formie projekcji wideo… Na początku kariery Truściński zafascynowany był szeroko pojętą fantastyką. Jego fabuły zdominowane były przez groteskę, satyrę i czarny humor. Pod koniec lat 90. nastąpił w jego twórczości zwrot od fantastyki w stronę mistyki. Aktualnie Trust tworzy przede wszystkim komiksy historyczne oraz społeczno–obyczajowe.

Truściński ma na swoim koncie ogromną ilość prac, które składają się na zróżnicowany, bardzo bogaty dorobek. Kilkadziesiąt komiksów krótkometrażowych, trzy cykle rysowanych wywiadów, albumy, kilka antologii. Tysiące ilustracji wykonane do tekstów pozaautorskich oraz do artykułów prasowych. Ogromna liczba storyboardów (kilkanaście tysięcy rysunków) i projektów reklamowych. Rysunki do scenografii dla telewizji i teatru oraz projekty graficzne dla gier komputerowych (m. in. The Witcher).

Truściński jest popularyzatorem komiksu i animatorem kultury

Na początku lat 90. jako aktywny członek grupy „Contur” należał do organizatorów Ogólnopolskiego Konwentu Twórców Komiksów w Łodzi, imprezy, która przekształciła się w największy w Europie Środkowo-Wschodniej Międzynarodowy Festiwal Komiksu i Gier. Był redaktorem graficznym w magazynie „Talizman”, współpracował z Muzeum Powstania Warszawskiego. Trust bierze udział w akcjach społecznych i edukacyjnych. Wykłada w Pracowni Rysunku Narracyjnego na krakowskiej ASP i na Uniwersytecie Zielonogórskim. Prowadzi warsztaty z komiksu na terenie całej Polski. Jest postacią medialną, ekspertem od komiksu i kultury popularnej.

Truścński brał udział w kilkuset wystawach zbiorowych komiksu oraz ilustracji w kilkunastu krajach, m.in. w Belgii, Holandii, Izraelu, Japonii, Francji. Niemczech., Polsce, Rosji, Włoszech. Ma na swoim koncie kilkadziesiąt wystaw indywidualnych, które reprezentowane były w kilku krajach w Europie. Jest laureatem wielu nagród, m.in. Grand Prix OKTK w 1993 r. W 2010 roku został uhonorowany odznaką Zasłużony dla Kultury Polskiej. W 2013 roku otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi”.

Zegarmistrzowska precyzja

Moje osobiste wrażenia z wernisażu i z krótkiej rozmowy z artystą są następujące: Prace Trusta przykuwają wzrok, są wykonane z zegarmistrzowską precyzją, działają na emocje widza. Choć na wystawie i w katalogu „bezimienne”, to jednak dzięki ekspresji i dosłowności symboli w mojej wyobraźni natychmiast zatytułowane – „Ścięcie panny młodej”, „Daleki rejs”, 'Samotność”, „Niepokój”, „Rewolucja”, „Zdobywcy”, „Ostrzeżenie” czy „Antagoniści – walka człowieka z przyrodą”. Tytuły, które nadałem dziełom artysty nierozłącznie związane są z silnymi emocjami, które doświadcza obserwator.

Trust to człowiek młody duchem (pasuje do Kalisza). Podpisuje wydany na papierze album jego prac za pomocą rysunków tuszem. Każdemu indywidualnie dedykuje swoje małe dzieło sztuki dzieląc czas na rysowanie i rozmowę. Ten zdolny, towarzyski, chętny do rozmowy, uśmiechnięty, empatyczny człowiek wzbudził we mnie sympatię i podziw. Na pożegnanie wywróżyłem mu jeszcze większą karierę i popularność. Odpowiedział dowcipnie: …” i tego się trzymajmy”.

Wystawa prezentowana będzie od 3 marca do 25 marca 2023 roku