„Gaja” Pawła Althamera i Artura Żmijewskiego – rzeźba w przestrzeni publicznej
W sobotę 16 września 2023 roku, o godzinie 12.00, w Zielonej Strefie Galerii Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu, odbędzie się uroczystość, podczas której podsumujemy obchody 45-lecia istnienia instytucji poprzez odsłonięcie rzeźby „Gaja” Pawła Althamera i Artura Żmijewskiego.
Artyści zostali zaproszeni przez Krystiana Kinastowskiego, Prezydenta Miasta Kalisza i Joannę Dudek dyrektorkę Galerii, do stworzenia autorskiego obiektu, który zostanie wyeksponowany w przestrzeni publicznej jako dar Galerii dedykowany Kaliszowi i jego wielokulturowej tradycji. „Gaja” Pawła Althamera i Artura Żmijewskiego, zgodnie z pierwotnym założeniem jej twórców została wkomponowana w przestrzeń Parku Miejskiego. Tam właśnie, w sobotę 16 września dokonamy jej odsłonięcia a towarzyszyć nam będą Paweł Althamer i Artur Żmijewski a także członkowie Grupy Nowolipie oraz wielu zaproszonych gości.
Mecenasami kultury zaangażowanymi w to przedsięwzięcie od samego początku, są panowie Marek Antczak i Marcin Antczak, prezesi i właściciele FB ANTCZAK. Dzięki ich otwartości i oddaniu mogliśmy gościć artystów w Kaliszu w 2022 roku w czasie pleneru „Kalisz wielokulturowy” jak również wkład finansowy w powstanie odlewu rzeźby, był znaczącym i decydującym wsparciem w realizacji tego projektu.
Gaja stworzona w ramach jubileuszowego pleneru jest efektem praktykowanej przez artystów wspólnej pracy, która jest rozmową dwóch autonomicznych osobowości i wpisuje się w koncepcję symbiotycznie tworzonej kompozycji rzeźbiarskiej – w tym przypadku – planetarnej. Paweł Althamer i Artur Żmijewski przywołali koncepcję Gai, jako istoty duchowej i materialnej, która rozciąga się 200 kilometrów ponad powierzchnię Ziemi i 200 kilometrów w głąb planety, niczym płaszcz ziemski. Artyści nie ukrywają swojej fascynacji przebywaniem w naturze. Podziwiają jej formy, których prawdopodobnie żaden umysł nie byłby w stanie stworzyć. Sięgnięcie po motyw matki – rodzącej natury – która nosi w sobie życie, pozwoliło im metaforycznie uchwycić praprzyczynę tworzenia. Roztańczona istota, dająca życie, fascynuje urokiem ludzkiego ciała, a w układzie dwóch figur, nawiązuje dialog z klasycyzującą, włoską rzeźbą. Złożoność elementów z jakich zbudowana jest kompozycja (maska afrykańska, niemieckie kopyto do tworzenia lalek, nasiona, kora drzew, gałęzie, huby, muszle) powoduje, że „Gaja” Althamera i Żmijewskiego w wyrazisty sposób demontuje granicę miedzy naturą a kulturą, jest efektem inspiracji ale sama także posiada moc inspirowania.
Paweł Althamer, ur. 1967, mieszka i pracuje w Warszawie, rzeźbiarz, autor działań, instalacji, filmów video. W swojej twórczości wychodząc od doświadczenia konkretnego cielesnego “ja”, zamazuje granicę między tym co jednostkowe i społeczne, między przestrzenią prywatną a publiczną, między reprezentacją a rzeczywistością, wykonując zarówno realistyczne rzeźby z nietrwałych materiałów, skromne interwencje w rzeczywistość, jak i rozbudowane projekty zakładające kolaborację i partycypację innych podmiotów lub grup np. bezdomnych, dzieci, mieszkańców bloku na warszawskim osiedlu, personelu obsługującego galerie. Od 1994 r. prowadzi cotygodniowe warsztaty ceramiczne dla osób chorujących na stwardnienie rozsiane w Państwowym Ognisku Artystycznym “Nowolipki” w Warszawie, ich wspólne prace wystawiane są jako Paweł Althamer & Grupa Nowolipie. Jego prace pokazywane były m.in. podczas indywidualnych wystaw The Neighbors New Museum, Nowy Jork (2014), Almech Deutsche Guggenheim, Berlin (2011), czy One of Many, Fondazione Nicola Trussardi, Mediolan (2007) i Anton Kern Gallery w Nowym Jorku (2022), jak również zbiorowych w Co widać? Sztuka polska dzisiaj, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (2014), Performa 13 Nowy Jork (2013), The Encyclopedic Palace. 55. Biennale w Wenecji, Wenecja (2013), Lovis-Corinth-Preis 2022, Kunstforum Ostdeutche Galerie, Ratyzbona (2022).
Artur Żmijewski, ur. 1966, mieszka i pracuje w Warszawie. Artysta sztuk wizualnych związany z Fundacją Galerii Foksal, jeden z przedstawicieli sztuki krytycznej w Polsce. W latach 1990-95 studiował na Wydziale Rzeźby warszawskiej ASP. Filmem „Powtórzenie” reprezentował Polskę na 51. Biennale Sztuki Współczesnej w Wenecji. Od 2006 roku był przez kilka lat redaktorem artystycznym pisma „Krytyka Polityczna”. Dziś współpracuje z nim jako szeregowy redaktor. Jest laureatem prestiżowej nagrody Ordway Prize (2010) przyznawanej wspólnie przez New Museum w Nowym Jorku oraz organizację Creative Link for the Arts; nagrody Fondazione Sandretto Re Rebaudengo Per L’Arte w 2000 roku oraz nagrody TVP Kultura w kategorii „Kultura Alternatywna i Sztuki Wizualne”. Do jego najgłośniejszych prac należą: Oko za oko (1998), Berek (1999), Lekcja śpiewu 2 (2003), KR WP (2000), Na spacer (2001), Nasz Śpiewnik (2003), 80064 (2004), Polak w szafie (2006), Katastrofa (2010), Msza (2011). Jest także autorem filmu Oni pokazywanego w ramach Documenta 12. w Kassel w 2007 i filmu Spojrzenie, pokazywanego w Kassel w ramach Documenta 14. Jest także autorem cyklów filmowych Demokracje i Wybrane prace. Był kuratorem 7. Berlińskiego Biennale Sztuki Współczesnej (2012). W 2013 roku został laureatem Nagrody Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy.
Źródło: Miasto Kalisz