Skarb ze Słuszkowa na wystawie w Zamku Królewskim w Warszawie
Monety ze zbioru, znanego jako Skarb ze Słuszkowa – najliczniejszego skarbu monet w Polsce i najliczniejszego skarbu denarów krzyżowych na świecie – można oglądać na wystawie w Zamku Królewskim w Warszawie. Ekspozycja towarzyszyła konferencji „Emocje odkryć. Stare i nowe znaleziska w numizmatyce”.
Skarb ze Słuszkowa to szczególnie unikatowe znalezisko w zbiorach Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej. W miejscowości, położonej 23 kilometry na północny wschód od Kalisza, w 1935 roku, w czasie prac polowych odkryto największy na świecie skarb denarów krzyżowych. Jego ukrycie można wiązać z walką o tron w pierwszej dekadzie XII w., między Bolesławem Krzywoustym, a jego bratem Zbigniewem. Skarb został zakopany prawdopodobnie w czasie tej wojny (której jednym z epizodów było zdobycie kaliskiej warowni przez Bolesława w roku 1106).
Jego wielkość w momencie odkrycia oceniana została na około 20 tysięcy monet wraz z ozdobami i złomem srebrnym. Niestety nie wiemy kto był właścicielem skarbu. Znaleziony przed II wojną depozyt dla nauki polskiej pozyskał w 1958 r. archeolog z Instytutu Historii Kultury Materialnej PAN – Krzysztof Dąbrowski. Udało się odkupić ponad 12 tysięcy monet i kilkadziesiąt fragmentów ozdób (część zabytków została przez znalazców rozdana bądź przetopiona na obrączki). Warto zwrócić uwagę na największy zbiór niezwykle rzadkich monet palatyna Władysława Hermana – Sieciecha, w ilości 122 sztuk (ze 150 znanych w ogóle), jak również na denary krzyżowe wybijane w kaliskiej mennicy księcia Zbigniewa.
Nie jest to koniec historii skarbu. W 2020 roku archeolodzy z Muzeum Narodowego w Warszawie i Zamku Królewskiego w Warszawie, pod kierunkiem dr Adama Kędzierskiego z IAiE PAN, wspomagani przez wolontariuszy, podczas kolejnej próby odnalezienia miejsca ukrycia kosztowności w Słuszkowie natrafili na jeszcze jeden depozyt datowany na przełom XI i XII w. Był on zdecydowanie skromniejszy od pierwszego ale jego skład jest równie ciekawy – zawiera ok. 6,5 tysiąca monet, a także placki srebrne i ołowiane, dwie złote obrączki i pierścionki. Na jednej z obrączek umieszczono zdanie zapisane cyrylicą – „Panie pomóż służebnicy swojej Marii”. Wszystko wskazuje na to, że drugi skarb ze Słuszkowa jest powiązany z pierwszym znaleziskiem.
Monety ze zbioru można oglądać na wystawie w Zamku Królewskim w Warszawie. Ekspozycja towarzyszyła konferencji „Emocje odkryć. Stare i nowe znaleziska w numizmatyce”, która odbyła się 7 i 8 grudnia. W wydarzeniu uczestniczyła także delegacja Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej.
Źródło: Miasto Kalisz
