O remontach miejskich kamienic
Mieszkańcy i odwiedzający śródmieście Kalisza mogli w ostatnich latach zauważyć zmiany w wyglądzie do niedawna zaniedbanych miejsc. Obok remontów ulic na atrakcyjność wizualną miasta istotnie wpływają także renowacje budynków. Działania te, będące częścią szerszego przedsięwzięcia rewitalizacji, podejmowane były głównie przez Miejski Zarząd Budynków Mieszkalnych, który w ostatnich latach podjął się odnowienia swojego zasobu mieszkaniowego w centrum Kalisza. Zaowocowało to znacznie lepszym odbiorem między innymi ulic Grodzkiej czy Piskorzewskiej, nie wspominając już o korzyściach dla samych mieszkańców remontowanych kamienic.
Kamienice przy ul. Piskorzewskiej, kwiecień 2021
W wykazie budynków administrowanych przez Miejski Zarząd Budynków Mieszkalnych znajduje się 650 obiektów, z których 328 jednocześnie jest przez MZBM zarządzanych. Obiektów będących w 100% własnością miasta jednak jest znacznie mniej – w2015 roku było ich 181 (i liczba ta systematycznie się zmniejsza). Ma to duże znaczenie w kontekście realizowanych przez władze Kalisza działań rewitalizacyjnych – jednym z podstawowych przedsięwzięć wyszczególnionych w uchwalonym w 2017 i zmienionym rok później Gminnym Programie Rewitalizacji Miasta Kalisza są kompleksowe remonty budynków należących do miasta (obejmujące elewacje, części wspólne, dachy).
Kamienice przy ul. Parczewskiego i ul. Złotej, kwiecień 2021
Na lata 2017–23 wyznaczono jako realizowane w pierwszej kolejności remonty kamienic przy ulicach Parczewskiego 5-6, 7 i 8, Piskorzewskiej 4, 8, 10 i 14, Złotej 13 i 15, Babinej 13 i Zamkowej 11. Oprócz ostatnich dwóch wyremontowane zostały już wszystkie (w budynku przy Babinej 13 wykonano podłączenie do instalacji centralnego ogrzewania).Poza nimi odnowiono kamienice przy ul. Śródmiejskiej 7-9, 12 i 16. Razem daje to dwanaście budynków (średnio trzy na rok). Osiem z nich znajduje się w jednym kwartale (Parczewskiego-Piskorzewska-Garbarska-Złota). Kontynuowane w ten sposób jest, zapoczątkowane w rejonie ulicy Grodzkiej i Chodyńskiego, remontowanie miejskich kamienic kwartał po kwartale, znane również z jednych z największych przedsięwzięć rewitalizacyjnych w Polsce – w Łodzi i we Wrocławiu.
Kamienica przy ul. Śródmiejskiej 12, kwiecień 2021
Kaliski program zakłada przeprowadzanie renowacji „w kolejności odpowiadającej potrzebom inwestycyjnym”. Planowane jest, aby remontować „minimum 3 budynki rocznie”, przeznaczając na ten cel co roku milion złotych. Taka kwota jest niestety zwykle niewystarczająca na przeprowadzenie kompleksowego remontu trzech kamienic. Abstrahując jednak od kosztów, pomyślmy, jak w takim tempie remontowany będzie miejski zasób mieszkaniowy (i to w „specjalnym” okresie, kiedy położony jest nacisk na rewitalizację). Jeśli w ciągu roku remontowane będą trzy budynki to łatwo policzyć, że 181 budynków zostanie wyremontowanych w 60 lat. Nawet uwzględniając tylko najstarsze zabytkowe obiekty, mające ponad 80 lat (których jest około 120), na odnowienie wszystkich potrzeba będzie aż 40 lat. Nie jest to rewelacyjne tempo biorąc pod uwagę, że po 20-30 latach zwykle kamienica potrzebuje już kolejnego remontu. Według „Wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Miasta Kalisza na lata 2015-2020” stan 104 (57%) budynków na koniec 2014 roku był zły.
Jednym z innych działań rewitalizacyjnych ma być nabywanie nieruchomości o nieuregulowanym statusie prawnym będących w zarządzie MZBM na cele społecznego budownictwa czynszowego – wydaje się to być prawdziwym przełomem, gdyż to właśnie budynki, których właściciel był nieznany lub nieuchwytny, zwykle były najbardziej problematyczne zarówno dla zamieszkujących je, jak i z punktu widzenia estetyki miasta. Wymienionych jest 45 takich budynków do potencjalnego kupienia przez miasto, przy takich ulicach jak Chopina, Grodzka, Jabłkowskiego, Podgórze, Pułaskiego, Skarszewska, Stawiszyńska, Złota i inne (a łącznie takich budynków jest w Kaliszu przynajmniej 60).
Ul. Jabłkowskiego,listopad 2020
Droga do kupna budynku o nieuregulowanym statusie jest jednak skomplikowana i czasochłonna. Oprócz uchwalenia Gminnego Programu Rewitalizacji z odpowiednimi zapisami musi zostać ustanowiona Specjalna Strefa Rewitalizacji, a następnie Miejscowy Plan Rewitalizacji lub Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego zakładający wykupienie danych nieruchomości. 24 maja 2018 roku Rada Miasta Kalisza przyjęła Uchwałę nr LIII/719/2018 w sprawie ustanowienia na obszarze rewitalizacji Miasta Kalisza Specjalnej Strefy Rewitalizacji, a 28 lutego 2019 roku Kalisz stał się jedną z pierwszych gmin w Polsce, w których przystąpiono do sporządzenia Miejscowego Planu Rewitalizacji. Wybranym obszarem jest rejon ulic Jabłkowskiego i Podgórza. Jak wspomniano w uzasadnieniu, „wiele ze zlokalizowanych tam budynków ma nieuregulowany stan prawny, przez co występują znaczne bariery prawne przy ewentualnej interwencji Miasta Kalisza”. W ten sposób aż 15 takich budynków będzie mogło stać się własnością miasta (i zostać wyremontowanymi, nie licząc zapewne skrajnie zdewastowanej kamienicy do wyburzenia przy ul. Jabłkowskiego 14).
