Życie oddane ludziom – Rok Księdza Józefa Sieradzana w Kaliszu

Kapłan z krwi i kości, odważny powstaniec, niezmordowany społecznik. Ksiądz Józef Sieradzan to postać, której życie i działalność wciąż inspirują. W 2025 roku mieszkańcy Kalisza mają szczególną okazję, by poznać jego niezwykłą historię – przez serię uroczystości, spotkań i działań edukacyjnych, bo to właśnie on został patronem roku w naszym mieście.

Ks. Józef Sieradzan – duchowny, powstaniec, kaliszanin

Ks. Józef Sieradzan urodził się 4 lutego 1912 roku w Miłkowicach nad Wartą, w wielodzietnej rodzinie chłopskiej. Mimo trudnych realiów, już od najmłodszych lat czuł powołanie do życia duchowego. Święcenia kapłańskie przyjął w okupowanej Warszawie w 1941 roku – w czasach, gdy każda forma duszpasterskiej działalności była aktem odwagi

Jako kapelan Armii Krajowej, znany pod pseudonimem „Marian”, pełnił posługę duchową podczas Powstania Warszawskiego. W dramatycznych warunkach niósł wsparcie duchowe rannym i walczącym, często narażając życie. Dwukrotnie ranny, odznaczony Krzyżem Walecznych, był nie tylko świadkiem, ale i bohaterem tamtych wydarzeń.

Po wojnie wrócił do rodzinnego regionu. Od 1945 roku związał się z Kaliszem, gdzie posługiwał najpierw w parafii św. Mikołaja, a potem przez wiele lat w parafii św. Gotarda. Szybko zyskał szacunek i sympatię kaliszan – był człowiekiem czynu, wiary i humoru. Dzieci do dziś wspominają cukierki wyciągane z kieszeni jego sutanny, starsi – ogrom pracy społecznej i niezłomność charakteru.

Rok Patrona 2025 – hołd i zobowiązanie

W grudniu 2024 roku Rada Miasta Kalisza ogłosiła rok 2025 Rokiem Księdza Józefa Sieradzana. Inicjatywa ta wyszła od społeczności Zespołu Szkół Techniczno-Elektronicznych w Kaliszu (ZSTE), która od lat pielęgnuje pamięć o Sieradzanie poprzez projekty edukacyjne, rajdy rowerowe i wydarzenia rocznicowe.

To wyróżnienie ma na celu nie tylko upamiętnienie postaci zasłużonej dla miasta, ale i stworzenie przestrzeni do refleksji nad wartościami, które reprezentował: służbą, wiarą, pomocą bliźnim i oddaniem Polsce. W programie obchodów znajdą się m.in. konferencje, wystawy, spotkania świadków historii, konkursy i działania międzyszkolne.

Kalendarium obchodów – od Kalisza po Warszawę

27 lipca – Pamięć na Żoliborzu

Obchody patronatu nie ograniczają się do Kalisza. 27 lipca 2025 r. w Warszawie, przy symbolicznej mogile „Kamienia Żywiciela” na Żoliborzu, odbędzie się apel pamięci. To szczególne miejsce, związane z Powstaniem Warszawskim, przywołuje wspomnienia kapelana „Mariana”, który towarzyszył żołnierzom i ludności cywilnej w najtrudniejszych chwilach.

W wydarzeniu wezmą udział także przedstawiciele miasta Kalisza i środowisk patriotycznych – by wspólnie oddać hołd duchowemu opiekunowi powstańców.

31 lipca – Msza Święta przy grobie

Dwa dni później, 31 lipca, przy grobie ks. Sieradzana na kaliskim cmentarzu odbędzie się coroczna msza w intencji powstańców warszawskich. W Roku Patrona nabierze ona szczególnego wymiaru – z udziałem władz miejskich, młodzieży szkolnej, pocztów sztandarowych oraz środowisk kombatanckich.

To moment głębokiej refleksji i modlitwy za tych, którzy w czasach próby pozostali wierni Bogu, Ojczyźnie i człowiekowi.

29 lipca – 2 sierpnia: Rajd Pamięci z międzynarodowym akcentem

W dniach 29 lipca – 2 sierpnia odbędzie się druga edycja Rowerowego Rajdu Szlakiem Ks. Józefa Sieradzana, organizowanego przez ZSTE i Miasto Kalisz. Uczestnicy odwiedzą m.in. Miłkowice – miejsce urodzenia duchownego – oraz okolice zbiornika Jeziorsko, które miały znaczenie w jego biografii.

Nowością w tym roku będzie udział zagranicznych gości – potomków powstańców z Holandii, którzy walczyli w tym samym zgrupowaniu AK co ks. Sieradzan. Rajd wpisuje się w ogólnopolskie obchody rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego i staje się wyjątkowym przykładem międzypokoleniowej oraz międzynarodowej edukacji historycznej.

26 września – Uroczysty Dzień Patrona

Centralnym punktem obchodów będzie Dzień Patrona, przypadający 26 września – w rocznicę śmierci ks. Sieradzana. Tego dnia odbędą się wyjątkowe uroczystości o podniosłym charakterze.

Ze względu na okrągłą rocznicę jego powrotu do Kalisza oraz decyzję o ustanowieniu go patronem roku, wydarzenie przyciągnie szczególnych gości – Biskupa Kaliskiego, Prezydenta Miasta oraz delegacje z całego regionu. ZSTE, jako główny organizator, przygotowuje akademię, wystawę okolicznościową oraz część duchowo-artystyczną. Dla mieszkańców będzie to okazja, by wspólnie uczcić pamięć i wkład księdza w życie miasta.

Człowiek pracy, wiary i legend

Po zakończeniu wojny ks. Sieradzan nie ograniczył się do posługi duszpasterskiej. Był inicjatorem i organizatorem struktur Caritas w diecezji kaliskiej – w sumie stworzył około 50 ośrodków pomocowych, obejmujących dzieci, osoby starsze i samotne.

Szczególną pamięć zostawił także w parafii w Choczu, gdzie pracował krótko, ale intensywnie – do dziś opowiada się tam historię, jak w czasach komunistycznych represji musiał ratować się ucieczką z plebanii przez okno… przy pomocy prześcieradła. Choć brzmi to jak anegdota, dobrze oddaje jego determinację i gotowość do działania w każdej sytuacji.

Ks. Sieradzan był postacią niejednoznaczną – pogodny, energiczny, z dystansem do siebie, potrafił żartować, ale i bezkompromisowo bronić wartości. Żył w jedności z naukami Chrystusa – nie dla pokazów, lecz z przekonania. Dlatego też dziś pozostaje w pamięci jako kapłan prawdziwy, autentyczny, żyjący dla innych.

Nie tylko wspomnienie

Rok Ks. Józefa Sieradzana to wyjątkowa okazja, by spojrzeć na historię Kalisza przez pryzmat człowieka, który łączył duchowość z działaniem, lokalność z uniwersalnością, codzienność z bohaterstwem.

Dzięki zaangażowaniu Zespołu Szkół Techniczno-Elektronicznych, władz miasta i środowisk społecznych, mieszkańcy będą mieli szansę wspólnie uczcić tę postać – nie tylko w formie uroczystości, ale i poprzez udział w żywej lekcji historii.

Zapraszamy do wspólnego przeżywania Roku Patrona. Niech pamięć o ks. Józefie Sieradzan nie będzie tylko wspomnieniem, ale źródłem inspiracji do pracy, służby i budowania wspólnoty.

Autor: Mgr inż. Jakub Konopiński