„Salamandra” w Wieży Ciśnień

W piątek 6 maja o godz. 18:30 w Wieży Ciśnień odbędzie się wernisaż wystawy Magdaleny Franczuk pt. „Salamandra”.

Wystawa składa się z fotografii zainspirowanych powieścią Stefana Grabińskiego „Salamandra”. W roku wydania (1924) powieść przeszła bez echa, zmiażdżona przez ówczesną krytykę. Magdalena Franczuk dostrzegła jednak potencjał powieści i odczytała ją na nowo, bardziej współcześnie, jako próbę buntu przeciwko kulturowym ograniczeniom i kobiecej bierności.

Wystawa „Salamandra” odbywa się w ramach 62. Kaliskich Spotkań Teatralnych.

Wydana w 1924 r. powieść Stefana Grabińskiego „Salamandra” została niezrozumiana i zniszczona przez ówczesną krytykę. Po II wojnie światowej przeżywała swój chwilowy renesans, lecz wkrótce władza ludowa wycofała ją z obiegu czytelniczego. Co tak naprawdę kryje się w tej dziwnej, kontrowersyjnej książce? Otóż kryje się tak wiele, że trudno jest to wszystko ogarnąć umysłem…

„Salamandra” Stefana Grabińskiego nie jest powieścią ani dobrą, ani złą. Ona po prostu JEST. To tekst szalony, jaskrawy, niejednoznaczny, trudny do zdefiniowania. Adaptacja fotograficzna pozwala przyjrzeć się osobliwemu imaginarium Grabińskiego, które z jednej strony odważnie czerpie inspiracje z obszaru magii ceremonialnej, teozofii, fantastyki spod znaku Edgara Allana Poe oraz psychoanalizy, z drugiej zaś strony zatopione jest w retro-dualistycznym systemie wartości (duchowość/cielesność, dobro/zło).

Magdalena Franczuk podchodzi do „Salamandry” z ciekawością i czułością, ale także z nutą ironii. Wskrzesza i transformuje w przestrzeń obrazu dziwną wyobraźnię autora, filtrując ją przez własną wrażliwość.

Występują Marcin Czarnik, Lucyna Szierok, Wiesław Komasa, Jan Peszek, Janusz Chabior, Marianna Zydek, Elżbieta Jarosik, Jerzy Schejbal, Szymon Kuśmider, Paulina Gałązka, Grzegorz Małecki, Wojciech Kalarus i wielu innych.

Partnerzy projektu: Łódzkie Centrum Filmowe, Pałac Pass, Wrocławski Teatr Współczesny, Muzeum Książki Artystycznej w Łodzi, Galeria Wykwit we Wrocławiu, Galeria kochamstarocie we Wrocławiu.

„Zrobić wszystko dla miłości” – co to znaczy? Główna bohaterka „Salamandry”, czarownica Kama, jest gotowa oddać duszę diabłu, aby zdobyć wzajemność uczuć Jerzego, w którym zakochuje się bez pamięci. Męska fantazja na temat kobiecego pożądania? A może heroiczna, lecz ówcześnie skazana na porażkę, próba buntu przeciwko kulturowym ograniczeniom i kobiecej bierności?

Magdalena Franczuk (ur. 1992) to artystka wizualna młodego pokolenia, której prace cechuje estetyzm w duchu Młodej Polski – w swoich zdjęciach łączy inspiracje malarstwem figuratywnym dawnych mistrzów z filmowym sznytem. Tworzone przez Magdalenę Franczuk fotografie to bogate inscenizacje – przed jej obiektywem aktorzy i modele odgrywają sceny w dopracowanych w każdym detalu kostiumach i charakteryzacjach, pośród rozbudowanych scenografii. Finalne zdjęcia przypominają kadry z filmów, które nigdy nie powstały – autorka tworzy z fotografii narracyjne cykle nieruchomych obrazów, które jednak w odróżnieniu od filmu pozostawiają więcej niedopowiedzeń i przestrzeni dla wyobraźni odbiorców. Twórczość Magdaleny Franczuk stanowi artystyczny zwrot ku maksymalizmowi – przywołuje inspiracje barokowym przepychem, a także symbolizmem, nadając jednak swoim realizacjom autorski, współczesny rys.

źródło: OKP Wieża Ciśnień