Czy w tym roku odbędą się dożynki?

Podziękowanie rolnikom, czyli tradycyjne dożynki wpisały się w kalendarz imprez lokalnych w powiecie kaliskim oraz w sołectwach w granicach Kalisza. W roku 2020 pandemia COVID-19 brutalnie przerwała tę tradycję. Udało nam się ustalić, jakie plany na ten rok wobec święta plonów mają włodarze podkaliskich gmin i miast. Czy, a jeśli tak, to gdzie i kiedy odbędą się dożynki?

Dożynki to tradycyjna impreza organizowana przez sołectwa lub gminy (zarówno te typowo wiejskie, jak i miejsko-wiejskie), będąca podziękowaniem za plony zebrane w danym roku. Zazwyczaj wydarzenie to odbywa się w sobotę lub niedzielę w drugiej połowie sierpnia albo na początku września, choć gminy powiatu kaliskiego zazwyczaj decydowały się na niedzielę. W naszych okolicach cykl imprez dożynkowych otwierała gmina Godziesze Wielkie, urządzając to wydarzenie niemal tradycyjnie w dniu 15 sierpnia.

Program dożynek jest zazwyczaj bardzo bogaty. Obejmuje on mszę świętą z podziękowaniem za plony, odprawioną w pobliskim kościele lub w plenerze. Następnie odbywa się symboliczny lub uroczysty pochód, potem ma miejsce obrzęd dożynkowy z udziałem lokalnego zespołu lub kapeli ludowej.  Po nim można skosztować lokalnych przysmaków, które przygotowują poszczególne sołectwa, wsie oraz organizacje, na czele z kołami gospodyń wiejskich. Równolegle występują lokalni artyści, a koncerty kończy zazwyczaj mniej lub bardziej znana gwiazda estrady muzycznej, kabaretowej. Wystarczy wymienić, że w ostatnich kilku latach, właśnie dzięki dożynkom, ziemię kaliską odwiedzili popularni artyści różnych muzycznych nurtów, m.in. zespół Pectus (2019 r., Żelazków), Patrycja Markowska (2018 r., Szałe, gm. Opatówek), Margaret czy Paweł Kukiz (oboje w 2017 r. w Żelazkowie), ale także gwiazdy disco polo, m.in.: Boys, Soleo, Piękni i Młodzi czy After Party.

Zapytaliśmy w podkaliskich urzędach gmin i miast, czy planują organizację dożynek w tym roku? Oto przegląd odpowiedzi z samorządów.

Dożynki w kilku gminach 

W kolejności chronologicznej jako pierwsze swoje dożynki zorganizuje Gmina Opatówek. Jak poinformowała nas Agnieszka Grabowska z tamtejszego Urzędu Miejskiego, Dożynki Parafialno-Gminne odbędą się w dniu 15 sierpnia 2021 r. w Rajsku, na boisku przy Szkole Podstawowej. Organizatorami są: Proboszcz Parafii pw. Świętego Michała Archanioła w Rajsku, Burmistrz Gminy Opatówek oraz Komitet Organizacyjny.

„Dożynki Parafialno-Gminne będą miały formę tradycyjną. Uroczysta Msza Święta dożynkowa odbędzie się w kościele w Parafii pw. św. Michała Archanioła w Rajsku o godzinie 15:00. Następnie nastąpi przemarsz na boisko, gdzie będzie odbywała się uroczystość dożynkowa – zacznie się około 16:30. Jeżeli chodzi o atrakcje, to Parafia planuje mini loterie (losowanie głównych nagród nastąpi przed koncertem), natomiast dla dzieci i dorosłych przygotowane są animacje i zabawy. Planowane są również stoły promocyjne z miejscowości należących do Parafii i nie tylko – informuje nas A. Grabowska, dodając, że w części koncertowej zaplanowano występ lokalnych artystów, m.in. kapeli Dysonans, a na zakończenie wystąpi zespół Andre.

Także 15 sierpnia swoje dożynki zorganizuje gmina Godziesze Wielkie. Nie są znane jeszcze szczegóły oraz program święta plonów – jak informowaliśmy na wstępie, informację o tym terminie otrzymaliśmy przed samą publikacją artykułu.

Kolejną gminą, która na ten moment potwierdziła organizację święta plonów, jest Ceków-Kolonia. Tam dożynki zaplanowano na 22 sierpnia przy sali OSP w Cekowie-Kolonii. Jak poinformował nas tamtejszy urząd, odbędą się one w tradycyjnej formie, lecz ze skromniejszym programem.    

W programie znajdzie się m.in. msza święta w kaplicy pw. św. Wojciecha w Cekowie Kolonii (godz. 15:00), po której nastąpi ceremoniał dożynkowy i występ zespołu śpiewaczego „Cekowianki”. Wśród atrakcji będzie loteria fantowa, kiermasze, zamki dmuchane i inne zabawy dla najmłodszych. Zaplanowano także dwa koncerty wykonawców disco polo: Angie oraz Ben Vito. Impreza zakończy się zabawą taneczną, zaplanowaną od godz. 20:00 do 23:00.

Tego samego dnia będą mogli świętować mieszkańcy Gminy i Miasta Stawiszyn. Włodarze najmniejszego polskiego miasteczka zaplanowali dożynki w miejscowości Zbiersk. Zgodnie z informacją, przekazaną nam przez burmistrza Grzegorza Kaczmarka, organizatorzy szykują dwie wersje wydarzenia: skromniejszą, na wypadek dodatkowych obostrzeń, oraz tradycyjną, obejmującą większą liczbę atrakcji. Większość z nich jest nadal na etapie ustalania. Wiadomo jednak, że planowana jest msza święta, obrzęd dożynkowy oraz występ lokalnych artystów. Organizatorzy nie podają na razie informacji o koncercie gwiazdy.

W Gminie Mycielin planowane są na 5 września Dożynki Powiatowo-Gminne, których organizatorem będzie kaliskie Starostwo Powiatowe oraz Urząd Gminy Mycielin. Jak poinformował nas Michał Marszałkowski z Wydziału Promocji, Informacji i Obsługi Rady Starostwa Powiatowego w Kaliszu, wydarzenie będzie miało miejsce w Słuszkowie, obok boiska sportowego przy Urzędzie Gminy. O godz. 14:00 planowana jest msza święta w kościele w Kościelcu, po której odbędzie się korowód dożynkowy do Słuszkowa. Tam też będzie miał miejsce obrzęd dożynkowy i dalsze występy lokalnych zespołów, orkiestr dętych – komentuje M. Marszałkowski, dodając, że nie jest jeszcze potwierdzona gwiazda wieczoru.

Bez wątpienia w Rajsku, Cekowie-Kolonii, Zbiersku i Słuszkowie na mieszkańców i gości – od najmłodszego do najstarszego – czeka degustacja lokalnych potraw, a także wiele atrakcji!

Czekanie na decyzje 

W Kaliszu oraz w trzech gminach podkaliskich wciąż nie podjęto decyzji o tym, czy święto plonów się w tym roku odbędzie. Trudno z dyplomatycznych odpowiedzi mailowych czy rozmów z urzędnikami odczytać zamiary włodarzy poszczególnych gmin. Nie ulega jednak wątpliwości, że największą przeszkodą jest lęk przed organizacją wydarzenia w okresie pandemii COVID-19.

Wśród niezdecydowanych gmin jest Gmina Szczytniki. Tutaj werdykt jeszcze nie zapadł, a przedstawiciele Urzędu wskazują, że być może decyzja zostanie podjęta pod koniec lipca. Jeśli dożynki dojdą to skutku, to w grę wchodzi termin sierpniowy.

W podobnym tonie wypowiedzieli się samorządowcy z Żelazkowa. W rozmowie z redakcją wicewójt Anna Sar poinformowała nas, że Urząd Gminy Żelazków czeka na dalszy rozwój sytuacji oraz sprawdza możliwości organizacji wydarzenia w czasie pandemii. Jeśli sytuacja nie pozwoli na przygotowanie dużych obchodów, w Żelazkowie święto plonów będzie miało wymiar symboliczny.

Gmina Blizanów też wstrzymuje się z decyzją o organizacji dożynek. Na pewno nie będzie tam imprezy masowej. Istnieje szansa, że będzie odprawiona kameralna msza święta z podziękowaniem za tegoroczne plony. Samorządowcy wkrótce podejmą decyzję, czy i w jakiej formie dożynki się odbędą.

Ostateczna decyzja nie zapadła także w Gminie Godziesze Wielkie. Urzędnicy przewidują jednak, że sprawa wyjaśni się w połowie lipca. Jeśli dożynki będą się odbywały, to dopiero wtedy będzie można mówić o ewentualnej formie i atrakcjach przewidzianych dla mieszkańców i gości.

Bez dożynek

Dożynek nie planują w Brzezinach oraz w Liskowie. Ponadto w sołectwach na terenie Kalisza, a także w Koźminku nie będą one organizowane. Jak poinformowała nas Paulina Kleczewska z Urzędu Miejskiego Gminy Koźminek, święto plonów w tym roku nie odbędzie się, jednak samorządowcy z najmłodszego obecnie miasta w Polsce chcą zorganizować inną imprezę plenerową we wrześniu. Nie jest jeszcze znana dokładna data i program tego wydarzenia, a wiele zależy od aktualnej sytuacji związanej z pandemią COVID-19.

***

Nie ulega wątpliwości, że powiat kaliski znacząco podzielił się w kwestii organizacji dożynek. Cztery z jedenastu gmin deklarują ich organizacje, kolejne cztery (oraz sołectwa z Kalisza) wciąż się wahają, a trzy gminy podjęły decyzję o ich nieorganizowaniu w 2021 r. Zapewne z każdym kolejnym tygodniem włodarze będą podejmowali decyzję. Kto wie, może fakt, że po sąsiedzku dożynki jednak będą organizowane, przekona niezdecydowanych do tego, że nie warto rezygnować z tej ważnej w środowisku lokalnym imprezy? Czas pokaże.