Jak skutecznie zwalczać chowacza czterozębnego w rzepaku?
Chowacz czterozębny (Ceutorhynchus pallidactylus) to jeden z najgroźniejszych wczesnowiosennych szkodników rzepaku ozimego. Jego pojawienie się na plantacji może prowadzić do poważnych uszkodzeń łodyg, co bezpośrednio wpływa na spadek plonu. Dlatego kluczowym elementem w ochronie rzepaku jest szybkie wykrycie nalotu chowacza i terminowe zastosowanie insektycydu.
Chowacz czterozębny w rzepaku
Szkodnik pojawia się na plantacjach rzepaku zazwyczaj wczesną wiosną, już przy temperaturach powyżej 9°C. Dorosłe osobniki wgryzają się w młode łodygi, gdzie samice składają jaja. Wylęgające się larwy drążą korytarze w łodygach, co prowadzi do osłabienia roślin, zahamowania wzrostu, a nawet ich wylegania i przedwczesnego zamierania.
W walce z chowaczem czterozębnym kluczowe jest monitorowanie jego obecności przy pomocy żółtych naczyń oraz właściwe zaplanowanie zabiegów ochrony roślin – najczęściej stosuje się insektycydy w okresie intensywnego nalotu chrząszczy.
1. Monitorowanie nalotu – żółte naczynia to podstawa
Pierwszym krokiem w zwalczaniu chowacza czterozębnego jest monitorowanie jego obecności. W tym celu stosuje się żółte naczynia chwytne, które umieszcza się na wysokości roślin, najlepiej na obrzeżach pola – tam chowacz pojawia się najwcześniej.
Próg szkodliwości:
- 10 chrząszczy w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni – to sygnał do wykonania zabiegu chemicznego.
2. Kiedy wykonywać zabieg?
Naloty chowacza zaczynają się już przy temperaturze powietrza powyżej 9°C, często w marcu lub na początku kwietnia – w zależności od pogody i regionu. Zabieg należy wykonać natychmiast po przekroczeniu progu szkodliwości, zanim samice zdążą złożyć jaja.
Opóźnienie zabiegu może oznaczać, że larwy już rozpoczęły żerowanie wewnątrz łodyg, gdzie są chronione przed działaniem środków ochrony roślin.
3. Dobór preparatu
Na rynku dostępne są różne środki owadobójcze z grupy pyretroidów, neonikotynoidów np. insektycyd Los Ovados 200 SE oraz mieszanin substancji czynnych. Do najczęściej stosowanych należą:
- lambda-cyhalotryna
- deltametryna
- acetamipryd
Warto stosować środki naprzemiennie i unikać nadużywania jednego insektycydu, aby nie doprowadzić do uodpornienia się populacji chowacza.
4. Zintegrowana ochrona roślin
Poza chemicznym zwalczaniem, warto stosować elementy zintegrowanej ochrony roślin (IPM), m.in.:
- płodozmian – unikanie uprawy rzepaku po sobie zmniejsza presję szkodnika
- zabiegi agrotechniczne – dokładna orka i niszczenie resztek pożniwnych mogą ograniczyć zimujące stadia szkodników
- odpowiednia gęstość siewu – zdrowe, silne rośliny lepiej znoszą presję chowacza
5. Uwaga na warunki pogodowe
Wiosenne ocieplenie i brak opadów sprzyjają masowemu nalotowi chowacza. W takim sezonie warto zwiększyć częstotliwość monitoringu i być gotowym na szybkie działanie.
Podsumowanie
Skuteczne zwalczanie chowacza czterozębnego wymaga dobrej obserwacji plantacji, znajomości progów szkodliwości oraz szybkiej reakcji. Wczesny zabieg, wykonany tuż po nalocie, jest kluczowy, by zapobiec uszkodzeniom łodyg i stratom plonów. Warto też pamiętać o strategii ochrony długoterminowej – zdrowa agrotechnika i rotacja środków to najlepsza inwestycja w przyszłe zbiory.
