K. Pawliczak: „Ci państwo pracują za głodowe pensje – jako tania siła robocza”

W ostatnim czasie minister Mariusz Kamiński ogłosił nowy, czteroletni program modernizacji służb podległych MSWiA. W ramach zmian mają pojawić się m.in podwyżki wynagrodzeń dla funkcjonariuszy, gdzie od stycznia kolejnego roku ma to być 677 zł brutto. W planie nie znalazło się jednak miejsce na podobne podwyżki dla pracowników cywilnych np. policji, którzy stanowią grupę około 25 tysięcy, a w naszym mieście około 80 osób. Wspomnianej grupie zaoferowano około 160 zł brutto.

Celem zmian zapowiadanych przez resort jeszcze we wrześniu, miało być wyposażenie policji, ale także i innych służb, w najnowocześniejszy sprzęt, a także poprawienie sytuacji finansowej funkcjonariuszy. Według programu na lata 2022-2025 do jednostek podległych MSWiA ma trafić ponad 10 miliardów złotych. Przez cztery lata policja ma dostać z tej kwoty 6,5 mld, straż pożarna 1,9 mld, straż graniczna 1,4 mld, a Służba Ochrony Państwa 214 mln złotych. Z kwoty wspomnianych 10 mld do pracowników ma trafić ponad 5,7 mld złotych, a pozostałe środki to pieniądze na wyposażenie osobiste funkcjonariuszy, nowy sprzęt, a także inwestycje budowlane. Dodatkowo ministerstwo zapowiedziało plan utworzenia 250 nowych posterunków policji w małych miejscowościach, a także plan stworzenia nowej szkoły policyjnej w Lublinie. W punktach nowego programu nie znaleziono jednak miejsca na wnioski pracowników cywilnych – w tym przede wszystkim 2,5 tysiąca złotych podwyżek rozłożonych w ciągu najbliższych 4 lat, a także na dyskusję nad ich sytuacją w jednostkach. Jak mówią przedstawiciele związków pracowników policji – stanowią oni co piątą osobę działającą we wspomnianych służbach.

Społeczeństwo nawet nie wie, że co piąta osoba zatrudniona w policji to pracownik cywilny. Wszyscy utożsamiają sobie policję tylko i wyłącznie z mundurem. Jest nas 25 tysięcy – połowa tych pracowników to korpus służby cywilnej, czyli w tej służbie co dziesiąta osoba to także pracownik cywilny policji. Nasze wynagrodzenia są na najniższym poziomie w państwowej sferze budżetowej. Walczymy o to, by przynajmniej wyrównać do średniej. Ci pracownicy częstokroć działają „biurko w biurko” z funkcjonariuszami, ale za różne wynagrodzenie. Pracownik cywilny jest pracownikiem wykwalifikowanym, odpowiedzialnym, z poświadczeniem bezpieczeństwa oraz dostępem do dokumentów niejawnych – każdy z nich. Nawet sprzątaczki mają poświadczenie bezpieczeństwa. Do jednostek przychodzimy już wykształceni, posiadając określone kwalifikacje – nabywamy jedynie doświadczenie. Ciężko nam również na danym stanowisku uzyskać jakikolwiek awans. Jeżeli ktoś jest np. pracownikiem finansowym to, by mógł awansować, musi czekać na uwalniające się stanowisko. Czasem jest to kadrowiec czy informatyk, gdzie bieżące kwalifikacje nie przystają do tego miejsca. Działamy na danym stanowisku po 20-30 lat praktycznie bez możliwości awansu. Jest to już ostatni moment, by zatrzymać tych pracowników. Oni zdają sobie sprawę, że za 10 lat, gdy nabędą prawa emerytalne, to ta emerytura będzie minimalna. Obawiamy się, że pracownicy będą masowo szukać innej pracy.

Od jakiegoś czasu media ogólnopolskie informują o sytuacjach w poszczególnych regionach Polski, gdzie na komendach pojawiają się braki kadrowe z uwagi na duże ilości zwolnień lekarskich czy urlopów wśród wspominanych pracowników cywilnych policji. W naszym województwie sprawa postulowanych podwyżek wynagrodzeń dotyczy około 1600 pracowników cywilnych, a w Kaliszu to około 80 osób. Przedstawicielki związków zawodowych podkreślają ponadto, że podejmując temat finansów, warto również pochylić się nad ogólnym statusem pracowników cywilnych, którzy nie zostali jak dotychczas ujęci np. w ustawie o policji mimo, że są częścią tej formacji. Danuta Hus oraz Lucyna Jaworska-Wojtas wspomniały, że prowadzono już dialog z ministerstwem w poruszanych kwestiach, ale na skutek pandemii prace zostały wstrzymane. Teraz, gdy pracownicy są postawieni niejako „pod ścianą”, chcą by dyskusja powróciła wraz z jeszcze szerszym zaangażowaniem np. posłanek i posłów wszystkich opcji politycznych. Hus oraz Jaworska-Wojtas dodają, że sytuacja jest dramatyczna od lat, a grupa, której problem dotyczy wykonuje prace często zbliżone do zadań funkcjonariuszy. 

Dostałam dane z naszej komórki finansowej, że w garnizonie wielkopolskim od stycznia 2022 roku, 65% pracowników będzie otrzymywało pensję minimalną, a w komendzie wojewódzkiej około 30%. Sytuacja jest tragiczna – jak mamy mieć w policji wykwalifikowanych specjalistów np. informatyków, jeżeli ten informatyk dostaje minimalną krajową. Informujemy wszystkich o naszej sytuacji, by uzyskać od Państwa jakąkolwiek pomoc w celu poprawienia sytuacji finansowej pracowników cywilnych policji.

Wsparcie dla pracowników cywilnych zaoferowała Lewica, a lokalnie poseł Wiesław Szczepański oraz posłanka Karolina Pawliczak, która wspomina o złożonej poprawce do propozycji ministerstwa. Ma ona być dyskutowana w sejmie jeszcze w tym roku. Posłanka Pawliczak tłumaczy również, że pieniądze na rzecz poprawy wynagrodzeń pracowników cywilnych miałyby pochodzić z rezerwy na zmiany systemowe i niektóre zmiany organizacyjne, w tym nowe zadania – 185 mln zł oraz ze wzrostu wpływów z podatku od towarów i usług (więcej wpływów z VAT w wyniku rosnących cen, o czym rząd jeszcze nie mówi) – 100 mln zł.

Sytuacja jest naprawdę dramatyczna. Od wielu lat w tej grupie społecznej nie było podwyżek. Ustawa modernizacyjna również nie ujmuje tego problemu w takim zakresie, w jakim pojawiało się to we wnioskach. Postanowiliśmy pójść krok dalej i złożyliśmy poprawkę do budżetu na 2022 rok. Dotyczy ona 285 milionów złotych. Dla 25 tysięcy pracowników jest to podwyżka w kwocie około 1000 zł. To oczywiście także nie spełnia wszystkich oczekiwań, ale robimy pierwszy krok. Pracownicy cywilni policji to grupa, bez której policja nie dałaby sobie rady. Są to osoby pracujące w logistyce, informatycy, cała administracja, pracownicy gospodarczy, czyli mnóstwo osób wspierających jednostki i funkcjonariuszy. Ze wstępnych wyliczeń wynika, że pracownicy ci zarabiają ponad połowę mniej niż funkcjonariusze policji, wykonując często podobną pracę. Od styczna nowa ustawa modernizacyjna daje określone podwyżki funkcjonariuszom, ale pracownicy cywilni zostają w tej kwestii pominięci i my na to zgody nie dajemy. Wnioskujemy przede wszystkim, by zdejmować środki z tych działów, które w naszej ocenie nie są dzisiaj aż tak bardzo potrzebne – chodzi tu o obszar różnego rodzaju fundacji i funduszy, którymi dysponuje np. bezpośrednio premier. Pieniądze są, tylko trzeba ich właściwie poszukać – ot choćby pierwszy z brzegu przykład historii kart do głosowania – żenującego spektaklu wyborów kopertowych. Ileś osób mogłoby z tego dostać podwyżki w administracji państwowej. Łatwo mówi się od podwyższeniu płacy minimalnej, ale nikt nie myśli, że jeśli tę płacę się podwyższa, to w ślad za tym powinny iść pieniądze do jednostek.

Zebrani na dzisiejszej konferencji w okolicy miejskiej komendy przedstawiciele pracowników cywilnych policji zaapelowali jednym głosem, by pochylić się nad kwestią wynagrodzeń, a także uregulowaniem ich statusu, ponad podziałami i we współpracy ze wszystkimi środowiskami w parlamencie.