M. Krawiec: „Obawiam się, że mogę nie zrealizować moich ambitnych planów inwestycyjnych na ten rok”

Z Marią Krawiec, wójt gminy Lisków, rozmawialiśmy o korzeniach naznaczonych postacią wybitnego kapłana, który przyszedł „przychylić nieba i chleba”. Czy spuścizna ks. Blizińskiego jest dziś widoczna w Liskowie? Jakie ważne inwestycje planuje jeszcze w tej kadencji zrealizować pani wójt? Jak aktualna sytuacja odbija się na realizowanych inwestycjach? Co jeszcze planuje Maria Krawiec? Czas na kolejny odcinek cyklu „Światło na gminy”!

Mateusz Walczak: Zacznijmy naszą rozmowę od wątku wybitnej postaci związanej z Liskowem – mowa o księdzu Wacławie Blizińskim. Czy w dzisiejszej pracy w Pani gminie pamięć o tym wyjątkowym duchownym jest dostrzegalna? A przede wszystkim, czy sami mieszkańcy czują bliskość idei ks. Blizińskiego?

Maria Krawiec: To była wybitna postać w historii naszej miejscowości i gminy. Proszę zwrócić uwagę, że obiekty czy liczne inwestycje, które powstały za czasów ks. Blizińskiego i dzięki Jego ogromnej pracy, przetrwały do dziś i są naprawdę piękne! Mało obiektów powstało później o tak wyjątkowej architekturze i to mnie zastanawia, że w tych biednych, trudnych czasach powstały budynki ponadczasowe, ale przede wszystkich instytucje, które przetrwały do dziś. Gimnazjum, urząd gminy, dom sióstr, dom dziecka – to tylko niektóre z tych obiektów. Ks. Bliziński to wyjątkowa postać i my jako dzisiejsi mieszkańcy Liskowa wracamy myślami do jego idei, jesteśmy z tego dumni. Stworzenie wzorowej wsi Lisków przez naszych przodków żyjących tu sto lat temu to był niepowtarzalny fenomen na skalę całego kraju. Dzisiaj spuścizną ks. Blizińskiego są wspomniane już instytucje działające do chwili obecnej.

Czy mogłaby Pani powiedzieć nieco więcej o tych podmiotach, które kontynuują misję ks. Blizińskiego?

Mam tu na myśli jedyny w powiecie dom dziecka, założony w 1920 r. dla sierot przywiezionych w czasie trwającej wojny polsko-bolszewickiej. Najpierw dzieci przebywały w namiotach, a następnie powstał budynek o niepowtarzalnej architekturze, w murach którego nadal funkcjonuje dom dziecka. Szczególną troską otoczeni są w Liskowie seniorzy. W gminie istnieją dwa domy seniora: jeden działa przy Domu Dziecka, a drugi – prywatnie, prowadzony przez fundację. W gminie Lisków powstał pierwszy w województwie Zakład Aktywności Zawodowej, który dał możliwość wyjścia na świat osobom z niepełnosprawnościami, które wcześniej były zamknięte w domach. Pamiętam taką sytuację z 2004 r., gdy spóźnił się autobus mający zawieźć podopiecznych ZAZ-u, odebrałam telefon z pytaniem, czy na pewno on przyjedzie… Tak wielkie było oczekiwanie wobec otwarcia tej instytucji! Funkcjonuje też Zakład Rehabilitacji, który powstał jako pierwszy w powiecie kaliskim założony i prowadzony przez organizację pozarządową, czyli Gminne Towarzystwo Dzieci i Osób Niepełnosprawnych w Liskowie. W Liskowie nadal funkcjonuje przedszkole prowadzone przez Siostry Służebniczki NMP. Czyli jak widać wiele projektów realizowaliśmy pilotażowo jako pierwsi lokalnie, a nawet regionalnie.

W 2020 r. przypadła rocznica 150-lecia urodzin ks. Blizińskiego i 120-lecia jego przyjazdu do Liskowa. W jaki sposób przypomnieliście Państwo tę postać mieszkańcom?

Ze względu na pandemię, wspomniane obchody odbyły się w ograniczonym zakresie. Staraliśmy się jednak o tym mówić, pisać, o dorobku dawnego liskowskiego proboszcza. Na przykład poświęciliśmy jedno z wydań czasopisma „Liskowianin” postaci księdza prałata, który był inicjatorem powstania tego tytułu. Także na sesji Rady Powiatu Kaliskiego przyjęto uchwałę okolicznościową upamiętniającą ks. Blizińskiego. Zostałam zaproszona przez Marszałka Województwa Wielkopolskiego na sesję Sejmiku, aby tam zaprezentować okolicznościową wystawę promującą postać kapłana. Uruchomiliśmy izbę pamięci z pamiątkami z czasów księdza proboszcza Blizińskiego, które wciąż gromadzimy. Niestety, nie mogliśmy zorganizować dużej uroczystości.

Wróćmy do codziennej działalności gminy. Najpierw dwa lata wypełnione pandemią, a od końcówki lutego, w wyniku wojny na Ukrainie, wszyscy odczuwamy trudną sytuacją gospodarczą. Jak wpływa to na bieżące zarządzanie gminą? Jakie są pani odczucia z fotela wójta gminy Lisków?

Jestem po przetargu na roboty budowlane i adaptację części szkoły na przedszkole w Zakrzynie – tu jestem zadowolona, bo najkorzystniejsza oferta mieści się w kosztorysie inwestorskim. Natomiast otworzyliśmy dwa przetargi drogowe i tu niestety ceny mocno poszybowały w górę. Przy budowie dróg ogromny wpływ ma cena ropy, która, jak widzimy, jest niestabilna. Firmy, nie wiedząc jak dalej potoczy się sytuacja na rynkach, wystawiają wyższe ceny. Obawiam się, że mogę nie zrealizować moich ambitnych planów inwestycyjnych na ten rok z uwagi na niestabilną sytuację gospodarczą. Z moich obserwacji wynika, że ceny na nieskomplikowane inwestycje drogowe podskoczyły o ok. 25 %, a im więcej elementów takiej budowy takich jak np. ścieżki rowerowe, odwodnienia czy instalacje podziemne, tym wzrost cen jest jeszcze wyższy. Mamy przed sobą dwie takie inwestycje: pierwszą z nich jest modernizacja ulicy Twórców Liskowa, przy której znajduje się Zespół Szkół nr 1, Środowiskowy Dom Samopomocy i osiedle mieszkaniowe oraz przebudowa części ulicy Szewczyka w zakresie chodnika. Drugi projekt będzie obejmował budowę dróg dojazdowych do pól na terenie gminy. Mamy na to zadanie dofinasowanie z Urzędu Marszałkowskiego z Poznania w wysokości 637 tysięcy złotych. Mając więc zewnętrzne dotacje pracujemy nieustannie nad budżetem – czy damy radę go spiąć przy tak rosnących cenach, czy jednak będzie potrzeba jakiś zmian, a w najgorszym wypadku rezygnacja z części inwestycji. Jednak nie chciałabym dopuścić do tej ostatniej sytuacji.

Jakie projekty inwestycyjne gmina Lisków złożyła do Programu Inwestycji Strategicznych „Polski Ład”?

Złożyliśmy trzy projekty i czekamy na rozstrzygnięcie tych naborów. Z informacji medialnych wyników możemy się spodziewać na przełomie maja i czerwca. Pierwszy projekt dotyczy pakietu dróg na terenie gminy – myślę, że każda gmina nadal ma takie potrzeby i tym projektem chcemy rozwiązać kilka problemów komunikacyjnych. Drugi projekt ma charakter oświatowy – byłaby to kompleksowa modernizacja infrastruktury edukacyjno-sportowej poprzez jej remont, rozbudowę oraz przebudowę. W ramach tego projektu rozbudowana zostanie szkoła w Zakrzynie w celu utworzenia tam przyszkolnej sali sportowej, dodatkowych klas, ponadto wyremontowane zostaną toalety, klatka schodowa i korytarze. Natomiast w Liskowie obiekt hali sportowej zyska dodatkowe pomieszczenia klasowe na potrzeby najmłodszych uczniów szkoły podstawowej. Ponadto planuje się adaptację istniejących pomieszczeń hali do celów leczniczych z przeznaczeniem na ciepłolecznictwo i hydroterapię. Projekt oświatowy przewiduje również w budynku Szkoły Podstawowej w Strzałkowie wykonanie gruntownego remontu toalet szkolnych oraz planujemy utwardzenie terenu przy szkole w celu poprawy infrastruktury komunikacyjnej oraz poruszania się osób z niepełnosprawnościami.

Trzeci i ostatni wniosek związany jest z ochroną środowiska, dotyczy rozbudowy sieci wodociągowej oraz przebudowy sieci kanalizacyjnej w różnych zakątkach gminy Lisków, tam gdzie jest na to zapotrzebowanie wraz z przebudową i remontem oczyszczalni ścieków w Liskowie.

Z inwestycjami w sposób naturalny związany jest wątek przybywania na teren gminy nowych mieszkańców. Czy, Pani zdaniem, gmina Lisków jest dobrym miejscem do życia? I co może przyciągnąć potencjalnych inwestorów, szukających działek, aby właśnie ten zakątek wybrać jako swój przyszły dom?

Liczba mieszkańców, niestety, zmniejsza się. Lisków nie jest gminą będącą „obwarzankiem” dużego miasta, jesteśmy oddaleni od centrum miejskiego, ale mimo to udało mi się namówić jednego z deweloperów na budowę dwóch bloków mieszkalnych, z czego jestem dumna. Coraz więcej osób przeznacza swoje działki na cele budowlane, a ponadto pojawił się jeden inwestor, który chce wybudować osiedle domków jednorodzinnych.

Dlaczego u nas warto zamieszkać? Jesteśmy wyjątkowi – wspomniane oddalenie od zgiełku miasta to atut dla tych, którzy lubią ciszę i spokój. Oprócz tego są miejsca pracy, nie brakuje zakładów, które szukają pracowników, więc to przyciąga nowych mieszkańców. W naszej gminie jest też bardzo dobra baza oświatowa. Dla najmłodszych dzieci uruchomiliśmy nowoczesny żłobek, jest przedszkole oraz oddziały przedszkolne w szkołach. Są cztery szkoły podstawowe. Ponadto w Liskowie znajduje się Zespół Szkół Nr 1, gdzie młodzież może zdobyć zawód oraz maturę. Mamy bardzo bogatą ofertę zajęć pozalekcyjnych: kulturalnych, muzycznych i sportowych dla dzieci i młodzieży, a dla seniorów atrakcyjne wyjazdy, warsztaty czy wykłady w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Tak jak powiedziałam, są też miejsca, gdzie można się wybudować lub zamieszkać w gotowym domu czy bloku, dlatego tym bardziej zapraszam nowych mieszkańców do gminy Lisków!

Rozmawialiśmy już o gospodarczych skutkach wojny na Ukrainie, proszę jednak powiedzieć jeszcze ilu uchodźców znalazło schronienie w gminie Lisków?

Na chwilę obecną mamy około 100 osób, które zamieszkało w naszej gminie. To są obywatele Ukrainy, którzy przyjechali tu do swoich znajomych i polecili to miejsce. Docierający uchodźcy znaleźli miejsca u naszych mieszkańców, którzy otworzyli dla nich swoje serca i domy. Gmina Lisków wraz ze Starostwem Powiatowym w Kaliszu zaoferowała niezamieszkany internat w Zespole Szkół nr 1, gdzie miejsce znalazło 28 uchodźców, a także miejsca w Środowiskowym Domu Samopomocy dla osób z niepełnosprawnościami, jeśli byłaby taka potrzeba. Dostępne są także miejsca w Domu Dziecka. Po kilku dniach od ich przybycia do Liskowa, zorganizowałam z nimi spotkanie, w przeważającej większości były to matki z dziećmi. Przywitałam ich na terenie gminy, wyjaśniłam gdzie szukać pomocy np. socjalnej czy medycznej, gdzie uzyskać numer PESEL. Kobiety były zmęczone ciężką podróżą, a niektóre wręcz nie chciały pomocy wierząc, że lada chwila wrócą do swojej Ojczyzny. Z okazji świąt Wielkanocnych, które wśród wiernych prawosławnych wypadały tydzień po katolickiej Wielkanocy, zaprosiłam wszystkie panie z Ukrainy z dziećmi na spotkanie świąteczne przy stole – poczęstunek obejmował tradycyjny żurek, jajka czy babkę, a nasi gości przygotowali też paschę – tradycyjną ukraińską potrawę świąteczną. Widziałam uśmiech na twarzach, mimo trudu całej sytuacji. Codziennie oferujemy pomoc rzeczową, wspieramy tak jak możemy.

Porozmawiajmy jeszcze o planach inwestycyjnych. Jakie projekty i działania planuje Pani, wraz z pracownikami gminy, przygotować w tym roku?

Kończy się moja kolejna kadencja, więc zostało niewiele czasu. Liczę na te projekty, które złożyliśmy do Polskiego Ładu. Na pewno duże oczekiwania mieszkańcy mają w zakresie poprawy nawierzchni dróg, są takie drogi, którymi w niektóre pory roku ciężko przejechać. Chcemy je zmodernizować na łączną kwotę 5 milionów złotych. Tworzymy samodzielne przedszkole w Zakrzynie. Marzy mi się wspomniana kompleksowa modernizacja infrastruktury edukacyjno-sportowej. Chcemy dalej inwestować w oświatę, zdrowie i infrastrukturę, co pomoże lepiej żyć mieszkańcom!

Przygotowując się do kolejnych naborów wniosków inwestycyjnych zleciliśmy przygotowanie dokumentacji projektowej na przebudowę kolejnych odcinków dróg gminnych. Czekamy na koncepcję budowy kanalizacji sanitarnej w Strzałkowie, tak by móc zlecić przygotowanie dokumentacji projektowej. Cały czas pracujemy też nad przygotowaniem ciekawej oferty spędzania wolnego czasu dla najmłodszych, seniorów oraz osób z niepełnosprawnościami.

Wspomniała Pani, że zbliżamy się do końca kadencji samorządu, wobec tego na usta ciśnie się pytanie o Pani dalsze plany samorządowe. Wystartuje Pani w następnych wyborach?

Choć zgodnie z prawem mogę jeszcze wystartować, to nie podjęłam jeszcze żadnej ostatecznej decyzji w tej sprawie.

Dziękuję za rozmowę.