O Oknach Życia znów głośno

W ciągu ostatnich dwóch tygodni słyszeliśmy o dwóch przypadkach pozostawienia maluchów w Oknach Życia. Najpierw w Ostrowie Wielkopolskim, później w Łodzi. Co wiemy o Oknach Życia? Ile dzieci w Polsce otrzymało dzięki takim punktom drugą szansę? Co się dzieje z dziećmi, które są tam zostawiane?

Okna Życia funkcjonują w Polsce od 15 lat i do tej pory przyjęły ponad 110 noworodków i niemowląt. Pierwszy taki punkt w Polsce powstał 19 marca 2006 roku w Domu Samotnej Matki w Krakowie. Miejsce nieprzypadkowe. Założycielem tego ośrodka był ówczesny kardynał Karol Wojtyła – wielki obrońca ludzkiego życia. Inicjatywa rozpoczęta 15 lat temu stała się, jak czytamy na stronie internetowej Archidiecezji Krakowskiej, kontynuacją dzieła Jana Pawła II.

Na stronie Caritas Polska znajdziemy listę 61 adresów placówek, przy których utworzono Okno Życia. W Kaliszu taki punkt działa od 2009 roku w Przedszkolu Sióstr Nazaretanek na ul. Harcerskiej. Niejednokrotnie spełnił on swoją rolę.

Jaka jest idea takich miejsc?

Okna Życia są alternatywą dla porzucania przez matki niemowląt w przypadkowych miejscach. Matka, która nie jest w stanie zapewnić swojemu dziecku odpowiedniej opieki, może anonimowo i bez konsekwencji prawnych oddać takie dziecko do Okna Życia. Jest to miejsce odpowiednio przygotowane na przyjęcie noworodka, ogrzewane i wentylowane, działające całą dobę. Otwarcie okna uruchamia po pewnym czasie alarm, będący sygnałem dla opiekujących się tym miejscem osób.

I co potem?

Niemowlę natychmiast otrzymuje pomoc. Rozpoczyna się procedura medyczno-administracyjna. Dziecko przewożone jest do szpitala na obserwację. Wzywana jest także policja, w celu sporządzenia protokołu ze zdarzenia. O sytuacji zawiadamiany jest następnie sąd rodzinny, który zdecyduje o uruchomieniu procesu adopcyjnego.

Pozostawienie przez matkę dziecka w oknie życia wiąże się z zrzeczeniem się do niego praw rodzicielskich. Na zmianę decyzji rodzica jest 6 tygodni. Po tym czasie rusza procedura adopcyjna. Zdarzają się jednak takie sytuacje, jak ta w Łodzi. Matka, która zostawiła kilkumiesięcznego syna w Oknie Życia, postanowiła go po dwóch dniach odzyskać. Co wtedy? Policja wdraża procedurę weryfikacyjną, przeprowadzane są badania genetyczne i dokonywana jest analiza sytuacji rodzinnej. Przyszłość niemowlęcia zależy od decyzji sądu rodzinnego.

Domagano się zamknięcia Okien Życia

Komitet Praw Dziecka ONZ zarzucał Oknom Życia łamanie przez nie prawa do informacji zapisanego w Konwencji o prawach dziecka. Anonimowość matek, zostawiających dzieci w takich miejscach, zwykle wiąże się z brakiem szans na poznanie przez dziecko swoich biologicznych rodziców. Z tego właśnie względu Komitet apelował kilka lat temu o zamknięcie Okien Życia.

Jak brzmiał komentarz rzecznika Sądu Okręgowego w Krakowie sędziego Waldemara Żurka w tej sprawie?

„W prawie znane jest pojęcie stanu wyższej konieczności, gdzie poświęcamy dobro niższej wartości, by ratować dobro o wartości wyższej. W tym przypadku prawo dziecka do życia jest dobrem o oczywiście wyższej wartości niż prawo do informacji, czyli prawo dziecka do poznania swoich biologicznych rodziców. Ale oprócz prawa są jeszcze wartości, które każdy człowiek nosi w sercu, ich nie da się zadekretować, a one mówią nam jasno, ratujmy życie ludzkie, jak tylko potrafimy. Jestem gorącym zwolennikiem Okien Życia od samego początku ich powstania. Oczywiście wiemy dobrze, że najlepiej jest, jeśli biologiczna matka wychowuje swoje dziecko, ale rzeczywistość jest daleka od ideału. Lepiej, żeby dziecko znalazło się w Oknie Życia niż w Wiśle czy na śmietniku”.

Fot.: kalisz.caritas.pl

Źródła:

1. https://caritas.pl/projekty/okna-zycia/
2. https://pl.aleteia.org/2018/05/11/makabryczny-sen-innocentego-iii-czyli-skad-sie-wziely-okna-zycia/
3. https://www.radiomaryja.pl/informacje/15-lat-temu-powstalo-w-polsce-pierwsze-okno-zycia/
4. https://wdr.diecezja.pl/sluzba-zyciu/duchowa-adopcja/
5. https://www.edziecko.pl/pierwszy_rok/7,79399,26323463,okno-zycia-historia-lokalizacja-adopcja-dziecka-z-okna-zycia.html
6. https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2021-04-14/lodz-zostawila-syna-w-oknie-zycia-teraz-chce-go-odzyskac-nie-jest-to-takie-proste/
7. https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/onz-wzywal-polske-do-ich-zamkniecia-ale-zwolennicy-okien-zycia-przekonuja-prawo-do/9bdefs8
8. http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19911200526