Odbędzie się trzeci Tabor Kaliski – Rytmy Prosny
Od 5 do 8 sierpnia odbędzie się w Czempiszu pod Brzezinami Tabor Kaliski. Czym jest tabor? Nazwać można go festiwalem muzyki tradycyjnej – miłośnicy muzyki ludowej spotykają się, aby wspólnie się nią cieszyć – grać, śpiewać, tańczyć i słuchać. Najczęściej w miejscu, z którego się ona wywodzi, czyli na wsi.
Kaliski tabor odbędzie się w teraz już po raz trzeci. Pierwszy zorganizowano w 2019 roku i obfitował on w wydarzenia – odbywały się podczas niego warsztaty gry na skrzypcach i basach, warsztaty tańczenia oberków i owijoków, spotkania ze śpiewaczkami, spacery zielarskie, zajęcia rytmiczne i spektakle dla dzieci, projekcje filmów oraz oczywiście – potańcówki pod koniec każdego dnia. Rok później tabor również się odbył, choć przez pandemię zmienił nieco swoją formę – stał się taborem objazdowym, dzięki czemu uczestnicy odwiedzili muzykantów w ich własnych domach, zagrali też i zatańczyli dla mieszkańców okolicznych wsi. W tym roku tabor będzie mieszany – odbędą się zarówno warsztaty, potańcówki, jak i podróże do takich wsi jak Jagodziniec, Przystajnia, Raduchów, Wrząca, Zajączki i inne.
fot. Piotr Baczewski, Tabor Kaliski 2020
Dlaczego kaliski tabor jest wydarzeniem, którym każdy kaliszanin powinien się zainteresować? Zdecydowanie warto – okolice Kalisza okazują się bowiem niebywałym regionem, obfitującym w niespotykane nigdzie indziej tradycje muzyczne: wykonawców, tańce, a nawet instrumenty. Wykształciły się tutaj chociażby basy kaliskie posiadające zupełnie niecodzienną konstrukcję – do ich budowania używano np. gwoździ, czego zwykle surowo się zabrania w przypadku tworzenia instrumentów smyczkowych. Co więcej, aby określić formę korpusu, nocą prawdopodobnie zapalano świecę lub lampę naftową i rzucano na ścianę cień skrzypiec, który poźniej odrysowywano – co nadawało basom różnorodne, nieidealne kształty. Wszystko to sprawia, że brzmienie tego endemicznego instrumentu jest niepowtarzalne, archaiczne i surowe.
2. fot. Mateusz Raszewski, Stanisław Maślak ze stuletnimi basami, Pieczyska 2015
To jednak nie koniec. W kaliskiem, leżącym w strefie przejściowej między ziemią łęczycką, Kujawami a Wielkopolską mieszały się tradycje muzyczne pochodzące z różnych regionów. Tańczyło się tutaj na przykład pochodzące z sieradzkiego owijoki, jednak na sposób, który nazwać można raczej wielkopolskim. Znaleziono też naszej okolicy muzykantów pamiętających bardzo stare muzyczne tradycje. Najbardziej niesamowitym ich przedstawicielem był Leon Lewandowski – skrzypek, który, mimo iż urodzony w 1926 roku, pozostawał aktywny aż do momentu, kiedy odszedł pod koniec marca tego roku. Grał na kaliskich taborach, warszawskim festiwalu Wszystkie Mazurki Świata, został laureatem m.in. Nagrody im. Oskara Kolberga i Srebrnego Krzyża Zasługi. Muzykowania uczył się już przed wojną, podsłuchując grę skrzypków urodzonych jeszcze w połowie XIX wieku. To sprawiło, że jego muzyka stała się dla współczesnych skarbnicą wiedzy o tym, jak grało się na wsi bardzo dawno temu. Jedną z niewielu, które w ogóle jeszcze się zachowały.
fot. Piotr Baczewski, Tabor Kaliski – Wiejskie Kluby Tańca 2019
Całe szczęście Leon przekazał współczesnym swoją wiedzę, a wiele utworów, nawet takie, które po całych dekadach przypomniały mu się tylko na jeden krótki moment, udało się nagrać. Tradycje nie ulegną więc zapomnieniu – kultywowane są dzięki działaniom Fundacji Dorzecze Prosny, a jedną z metod krzewienia tradycji jest właśnie tabor. Warto wziąć w nim udział, bo doświadczenie tradycyjnej muzyki w na wsi, w specyficznym dla niej otoczeniu, kiedy tworzy się swoista więź między muzykantami grającymi wiązanki polek czy oberków oraz słuchającymi i tańczącymi – jest przeżyciem niesamowitym, żywiołowym, przenoszącym w czasie. I pokazującym, że nasz region posiada skarby, jakie nie występują nigdzie indziej.
Więcej informacji o taborze tutaj: https://www.facebook.com/events/595896138050112
