Powstała petycja „NIE dla bypassu – TAK dla Kolei Dużych Prędkości”. Kolejny odcinek walki o KDP w Kaliszu

Dawid Borowiak ogłosił na swoim facebookowym profilu rozpoczęcie zbiórki podpisów pod petycją „NIE dla bypassu – TAK dla Kolei Dużych Prędkości”. Autorzy dokumentu chcą realizacji inwestycji zgodnie z 9 wariantem wraz z uwzględnieniem KDP Kalisz-Warszawa i Kalisz-CPK.

Dawid Borowiak w mediach społecznościowych ogłosił powstanie petycji przy współpracy przedstawicieli bardzo różnych środowisk. Są to między innymi Tomasz Chajduk, portal Inwestycje Kaliskie, Maciej Antczak – radny Miasta Kalisza z Koalicji Kaliskiej czy chociażby Kamil Janiak – działacz Lewicy.

Wszystko wskazuje więc na to, że jest to projekt ponad podziałami na rzecz realizacji inwestycji KDP w innym wariancie niż przedstawili to na poniedziałkowej konferencji prasowej parlamentarzyści Koalicji Obywatelskiej (pisaliśmy o tym tu: https://latarnikkaliski.pl/najszybsze-pociagi-nie-zatrzymaja-sie-w-kaliszu/).

Wcześniej swoje zaangażowanie w walce o to, by wszystkie pociągi kolei dużych prędkości zatrzymywały się w Kaliszu wyrazili także posłanka na Sejm RP Barbara Oliwiecka z Trzeciej Drogi oraz prezydent Kalisza – Krystian Kinastowski.

Przedstawiamy poniżej całą treść petycji:

Działając w interesie publicznym, na podstawie art. 63 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.), w zw. z art. 2 ust. 1, art. 2 ust. 2 pkt 1 i art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz. U. z 2018 r. poz. 870), wnosimy petycję dotyczącą sprzeciwu względem ogłaszanych publicznie planów budowy by-passa, pozwalającego ominąć kaliski dworzec kolejowy przez pociągi Kolei Dużych Prędkości. Wnosimy o realizację inwestycji zgodnie z wariantem 9, ogłoszonym jako wariant inwestorski 11 maja 2023 roku przez spółkę Centralny Port Komunikacyjny. Apelujemy również o uwzględnienie w Horyzontalnym Rozkładzie Jazdy linii KDP z Kalisza do Warszawy oraz z Kalisza na lotnisko CPK.

UZASADNIENIE

Aglomeracja Kalisko-Ostrowska (dalej także jako AKO) liczy sobie ok. 400 000 mieszkańców. To pozycjonuje ją jako ważny punkt na mapie osadniczej Polski. Jest to największy ośrodek ciążenia społeczno-gospodarczego w obrębie ponad 100 km. Rozwój całej Aglomeracji tylko w ograniczonym stopniu zależy zatem od powodzenia dużych miast, lecz jest ściśle powiązany z wynikami gospodarczymi wewnętrznych liderów wzrostu. Zapewnienie im możliwości rozwojowych, do których bez wątpienia należy dostęp do sieci transportowej kraju, pozwoli na ograniczanie dystansu społeczno- gospodarczego AKO względem metropolii.

Kalisz, jako największe miasto AKO, jest najważniejszym biegunem wzrostu dla całego regionu. Dostęp do sieci Kolei Dużych Prędkości pozwoli kaliszanom i mieszkańcom AKO na szybkie dotarcie do dużych miast Polski oraz na lotnisko CPK, otwierające na świat. Umożliwi intensywniejszy kontakt z dużymi miastami, wzmacniając efekt dyfuzji rozwoju. Będzie to możliwe dzięki zwiększeniu możliwości kontaktów biznesowych oraz pracy hybrydowej dla firm z największych miast. Przede wszystkim jednak, podłączenie do sieci Kolei Dużych Prędkości umożliwi mieszkańcom Aglomeracji Kalisko-Ostrowskiej życie jako „obywatele I kategorii”, którzy mają takie same możliwości, jak mieszkańcy metropolii.

Z perspektywy interesu Polski zrównoważony rozwój, oparty o wiele biegunów wzrostu na terenie całego kraju, jest gwarancją stabilności społeczno-ekonomicznej. To zapewnienie odporności na ewentualne zewnętrzne szoki gospodarcze, środowiskowe bądź polityczne. Umożliwienie szerokich możliwości rozwoju w regionach niemetropolitalnych pozwoli na ograniczenie migracji z całej Polski do największych miast, której konsekwencją są wzrastające koszty życia w największych miastach. Są to przede wszystkim wysokie ceny nieruchomości, ale także długi czas transportu wewnątrz metropolii czy koszty dostępności do podstawowych usług, takich jak służba zdrowia bądź placówki opiekuńcze i edukacyjne. Miasta średnie i ich otoczenie, dzięki rozwojowi technologii komunikacyjnych, mogą być funkcjonalnym substytutem dla największych aglomeracji. Warunkiem do tego jest jednak podłączenie ich do sieci transportowej.

Należy postawić na rozwój tych obszarów, które ze względu na swoją odległość od dużych miast, są ważnymi ośrodkami ciążenia w sieci osadniczej Polski. Szczególnie wymaga tego Aglomeracja Kalisko-Ostrowska, która przez wielu badaczy (jak np. prof. Przemysław Śleszyński czy dr Łukasz Zaborowski) jest wskazywana jako ważny regionalny biegun wzrostu. To Kalisz z Ostrowem są centrami życia dla obywateli mieszkających w obrębie najbliższych 50 kilometrów. Nieuwzględnienie AKO w polityce transportowej kraju zaburzy przestrzenny rozwój Polski, drenując zasoby AKO na rzecz największych metropolii i powodując problemy natury społeczno-gospodarczej, a w konsekwencji także i politycznej.

Wcześniejsze założenia budowy sieci Kolei Dużych Prędkości zakładały, że w Kaliszu zatrzymywać się będą pociągi jadące do Poznania, Łodzi, CPK i Warszawy. W toku konsultacji społecznych, kiedy to mieszkańcy i samorząd Kalisza wyrazili otwarty sprzeciw względem wariantów 1, 2, 3, 4, wypracowano wariant 9, zaakceptowany przez znaczną większość interesariuszy. Był to przebieg zaproponowany pierwotnie przez osoby zaangażowane w życie społeczności lokalnej, który uległ lekkim modyfikacjom dokonanym przez spółkę CPK. Stworzenie i przeforsowanie wariantu 9 było dowodem na oddolną siłę lokalnej społeczności, która nie tylko chce dbać o własny interes, ale także o interes całego regionu.

Jesteśmy przekonani, że pojawiające się w dyskursie publicznym pomysły, aby przebieg Kolei Dużych Prędkości przez Kalisz uległ modyfikacji poprzez dodanie kolejowego by-passa, umożliwiającego omijanie przystanku w Kaliszu, to wielkie zagrożenie dla rozwoju całej Aglomeracji Kalisko-Ostrowskiej. Podjęcie takiej decyzji, wbrew dotychczasowej woli mieszkańców wyrażonej w aprobacie dla wariantu 9, byłoby zignorowaniem społeczności lokalnej, pragnącej możliwości rozwoju regionu. Oznaczałoby koszty po stronie Miasta i mieszkańców (linie kolejowe zaburzą układ przestrzenny Kalisza; będą się wiązać zapewne także z wyburzeniami), przy jednoczesnym braku jakichkolwiek profitów.

Budowa linii KDP zgodnie z wariantem inwestorskim (nr 9), ogłoszonym 11 maja 2023 roku, oznaczałaby, że wszystkie pociągi przejadą przez kaliską stację. Zdajemy sobie sprawę, że pojedyncze z nich mogłyby się na niej nie zatrzymywać, jednak dla większości z nich zatrzymanie na stacji byłoby zwyczajnie opłacalne (ze względu na to, że przejeżdżałyby przez stację). Alternatywą jest budowa by-passa, w wyniku czego wszystkie najszybsze pociągi ominą Kalisz. Horyzontalny Rozkład Jazdy zaprezentowany w lipcu 2024 roku zakłada, że Kalisz nie będzie połączony Koleją Dużych Prędkości z Warszawą oraz lotniskiem CPK, a linie KDP nie zatrzymają się w mieście. Nie ma na to naszej zgody.

Budowa by-passa to także dodatkowy koszt, znacznie zwiększający środki przeznaczane na całą inwestycję. Mowa o dodatkowych miliardach złotych, których efektem będzie zysk na poziomie 5 minut na trasie Poznań Warszawa. Brak zatrzymywania się w Kaliszu to utracone korzyści w postaci kupowanych przez pasażerów biletów. Brak połączenia z Kaliszem będzie oznaczać utratę tych pasażerów na rzecz transportu samochodowego. Zwiększa to koszty środowiskowe, które są większe w przypadku transportu kołowego.

Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe argumenty, chcemy zaapelować o to, aby porzucić bezsensowny pomysł budowy by-passa, umożliwiającego omijanie Kalisza przez pociągi KDP, na rzecz realizacji wybranego w wyniku konsultacji społecznych wariantu 9, czyli ogłoszonego 11 maja 2023 roku wariantu inwestorskiego. Chcemy także, aby Kalisz był połączony linią KDP z Warszawą oraz Centralnym Portem Komunikacyjnym, czego nie uwzględniono w lipcowym Horyzontalnym Rozkładzie Jazdy.

Z poważaniem

Dawid Borowiak
Reprezentujący mieszkańców podpisanych pod listami poparcia