Przystąpią do dwóch różnych matur – czy to możliwe?

Tegoroczna matura będzie się znacząco różniła od poprzednich. Nie tylko za sprawą „powrotu do normalności” sprzed pandemii COVID-19, ale również, dlatego że odbędzie się ona w dwóch formułach. Do egzaminu dojrzałości przystąpi ostatni rocznik, który ukończył gimnazjum oraz pierwsi absolwenci 8-letniej szkoły podstawowej. Jakie zmiany czekają maturzystów?

1. Jakie zmiany wprowadzono w Maturze 2023?
2. Jakie dostosowania na maturze w 2023 i 2024 roku?
3. Czym różni się matura w formule 2023 od matury w formule 2015?
4. Czy osoby przystępujące do matury w formule 2015 muszą zdać egzamin ustny?
5. Kiedy matura 2023?

Matura 2023 jest jednym z następstw wprowadzenia reformy systemu oświaty w roku 2017 oraz zmianą programową. Wspomniana reforma zmieniła strukturę szkół, wprowadzając ponownie 8-letnią szkołę podstawową, tym samym likwidując gimnazja.

1. Jakie zmiany wprowadzono w Maturze 2023?

Matura 2023 ma inną formułę od tej przeprowadzanej w poprzednich latach (Matura 2015). Dodatkowo będzie się ona opierała na wymaganiach egzaminacyjnych, a nie na podstawie programowej, co będzie ułatwieniem dla maturzystów. W każdym arkuszu ograniczono bowiem zakres wymagań określonych w podstawie programowej o 20-25%, niezależnie od przedmiotu. Powodem tej zmiany była panująca w ostatnich latach pandemia COVID-19. Do obecnie obowiązujących przepisów prawa wprowadzono zmianę – rezygnację z obowiązku zdania (tj. zdobycia co najmniej 30% punktów możliwych do uzyskania) egzaminu z jednego przedmiotu dodatkowego na poziomie rozszerzonym. Obowiązek ten zostanie wprowadzony dopiero w roku 2025. Można powiedzieć, że to koniec „dobrych wiadomości”. Na „nieszczęście” maturzystów, powracają egzaminy ustne z języka polskiego oraz języka obcego.

Nie ma powodów, aby nie realizować egzaminów ustnych. Po wstępnych analizach matur próbnych jesteśmy przekonani, że maturzyści są do tego świetnie przygotowani – powiedział podczas jednej z konferencji Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek.

Największe zmiany w formule 2023 można zauważyć w języku polskim, językach obcych oraz w matematyce na poziomach podstawowych. Egzaminy z pozostałych przedmiotów będą realizowane na podobnych zasadach, jak w poprzednich latach.

2. Jakie dostosowania na maturze w 2023 i 2024 roku?

Matury, które będą odbywały się w roku 2023 i 2024, nie będą przeprowadzane na podstawie pełnego zakresu podstawy programowej. Oznacza to, iż na poziomie poszczególnych arkuszy zostały wprowadzone dostosowania.  

• Język polski – poziom podstawowy

W przypadku tego przedmiotu oprócz ograniczenia wcześniej wspomnianych wymagań, zmniejszono także liczbę lektur obowiązkowych: 37 (bez poezji) + 4 z zakresu szkoły podstawowej. Dodatkowo zmniejszono liczbę zadań (zamiast wydłużenia czasu, co wcześniej rozważano). Egzamin będzie trwał 240 minut, a do zdobycia będzie o 10 punktów mniej, czyli 60. Każdy maturzysta będzie musiał napisać pracę liczącą minimum 300 słów. Udogodnieniem w przypadku pracy pisemnej jest możliwość odwołania się do dowolnej lektury obowiązkowej (nie tak jak wstępnie planowano – do lektury wskazanej w poleceniu).

• Matematyka – poziom podstawowy

Udogodnieniem dla maturzystów w roku 2023 i 2024 będzie ograniczenie liczby zadań otwartych w egzaminie z matematyki na poziomie podstawowym. Zamiast nich pojawi się więcej zadań zamkniętych. Maturzyści będą mogli zdobyć o 4 punkty mniej, czyli 46.

• Język obcy – poziom podstawowy

Długość egzaminu oraz czas na jego napisanie pozostał taki sam, jak planowano – 120 minut. Zamiast tego został obniżony ogólny poziom biegłości językowej. W skali Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego jest to B1 oraz B1+. Dodatkowo zmniejszono liczbę wyrazów w wypowiedzi pisemnej: 80-130 zamiast 100-150 słów.

3. Czym różni się matura 2023 od matury 2015?

• Język polski – poziom podstawowy

W 2023 roku maturzyści otrzymają dwa arkusze. Pierwszy z nich został podzielony na części: 1. język polski w użyciu, 2. test historycznoliteracki. Mają one sprawdzić m.in. wiedzę z zakresu gramatyki, teorii języka oraz wiadomości o epokach literackich. Drugi arkusz zawiera wypracowanie, w którym maturzysta musi uwzględnić dwa utwory literackie, w tym jeden z kanonu lektur obowiązkowych. W pracy nie może także zabraknąć kontekstów. W poprzednich latach egzamin również obejmował dwie części – test sprawdzający rozumienie teksu nieliterackiego oraz wypracowanie. Druga część pracy w formule 2015 była nieodłączną częścią zdania matury z języka polskiego. Gwarantowała około 70% możliwych do uzyskania punktów. Od roku 2023 maturę z języka polskiego na poziomie podstawowym można zdać bez trafnie napisanej pracy.

Na rozwiązanie zadań w obu arkuszach zdający ma:

• 240 minut – w przypadku egzaminu w Formule 2023
• 170 minut – w przypadku egzaminu w Formule 2015.

• Język polski – matura ustna

W nowej formule 2023, maturzyści będą losowali zestaw z puli zawierający dwa zadania. Jedno z nich zostanie wybrane z puli zadań jawnych, ogłoszonych na dwa lata przed egzaminem. Pierwsze zadanie ma na celu sprawdzenie znajomości lektur obowiązkowych oraz tworzenie wypowiedzi. Drugie związane będzie z literaturą lub innymi dziełami sztuki albo językiem.

• Matematyka poziom podstawowy

W arkuszu z matematyki nie pojawią się zadania, za które można było uzyskać 5 lub 6 punktów. Zamiast tego wprowadzono większą liczbę zadań za 1 oraz 2 punkty. Oprócz tego pojawi się więcej zadań otwartych, jak i nowe typy zadań, np: „prawda – fałsz”.

4. Czy osoby przystępujące do matury w Formule 2015 muszą zdać egzamin ustny?

Niestety nie mamy dobrych wieści. W 2023 r. część ustna jest obowiązkowa dla wszystkich zdających, w tym dla tych, którzy przystąpili do egzaminu maturalnego po raz pierwszy w latach 2020–2022, kiedy część ustna egzaminu maturalnego nie była przeprowadzana. Dotyczy to również osób, które chcą poprawić wynik lub zdać egzamin dojrzałości.

5. Kiedy matura 2023?

Egzaminy dojrzałości rozpoczną się w czwartek 4 maja 2023 roku. Będą przebiegały według poniższego harmonogramu:

• 4 maja, czwartek. Godz. 9 – język polski (poziom podstawowy);
• 5 maja, piątek. Godz. 9 – język angielski (poziom podstawowy); godz. 14 – języki: francuski, hiszpański, niemiecki, rosyjski i włoski (poziom podstawowy);
• 8 maja, poniedziałek. Godz. 9 – matematyka (poziom podstawowy); godz. 14 – język hiszpański (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 9 maja, wtorek. Godz. 9 – język angielski (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny); godz. 14 – filozofia (poziom rozszerzony);
• 10 maja, środa. Godz. 9 – wiedza o społeczeństwie (poziom rozszerzony); godz. 14 – język niemiecki (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 11 maja, czwartek. Godz. 9 – biologia (poziom rozszerzony); godz. 14 – język rosyjski (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 12 maja, piątek. Godz. 9 – matematyka (poziom rozszerzony); godz. 14 – język francuski (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 15 maja, poniedziałek. Godz. 9 – chemia (poziom rozszerzony); godz. 14 – historia muzyki (poziom rozszerzony);
• 16 maja, wtorek. Godz. 9 – geografia (poziom rozszerzony); godz. 14 – języki mniejszości narodowych (poziom podstawowy);
• 17 maja, środa. Godz. 9 – język polski (poziom rozszerzony); godz. 14 – języki mniejszości narodowych (poziom rozszerzony);
• 18 maja, czwartek. Godz. 9 – historia (poziom rozszerzony); godz. 14 – język włoski (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 19 maja, piątek. Godz. 9 – fizyka (poziom rozszerzony); godz. 14 – historia sztuki (poziom rozszerzony);
• 22 maja, poniedziałek. Godz. 9 – informatyka (poziom rozszerzony); godz. 14 – język kaszubski (poziom rozszerzony), język łemkowski (poziom rozszerzony), język łaciński i kultura antyczna (poziom rozszerzony).