15 grudnia 2023

Referenda lokalne – walka z wiatrakami?

W czwartek 14 grudnia o 18:00 w Kawiarni Restauracji Anabell przy Głównym Rynku 9 w Kaliszu odbyła się interesująca prelekcja Jakuba Maciejewskiego na temat referendów lokalnych. Czego dowiedzieli się uczestnicy spotkania?

Inicjatywę referendalną może zawiązać 15 mieszkańców bądź stowarzyszenie. W ciągu 60 dni zwolennicy referendum muszą zebrać wymagane podpisy 10% mieszkańców uprawnionych do głosowania w gminie. Referendum lokalne może być zorganizowane w jakiejś sprawie (konieczne jest uzyskanie min. 30% frekwencji, aby było ono ważne) bądź o odwołanie włodarza lub Rady, czyli samorządowców pochodzących z wyboru (konieczne jest uczestnictwo w referendum min. 3/5 wyborców, którzy uczestniczyli w ostatnich wyborach samorządowych).

Progi są stosunkowo wysokie, dlatego bardzo rzadko zdarza się, aby referendum było ważne. Przeciwnicy zmian, które miałyby zostać wprowadzone w wyniku referendum, z reguły nawołują do pozostania w domach, aby ograniczyć frekwencję, a tym samym doprowadzić do nieprzekroczenia frekwencyjnego progu referendalnego. W wyniku tego referendum nie będzie wiążące. Dzieje się to bardzo często.

Z drugiej strony inicjatywy referendalne, nawet jeśli okazują się nieskuteczne, mają swoje plusy. Pozwalają nagłośnić dany problem oraz zaktywizować lokalną społeczność wokół ważkiego tematu. Buduje to społeczeństwo obywatelskie, a władzom samorządowym pokazuje, że ktoś patrzy im na ręce, co ogranicza jej poczucie wszechmocy.

Szkolenie prowadził Jakub Maciejewski – Publicysta tygodnika „Sieci” i portalu wPolityce.pl, związany z krakowskim Dwumiesięcznikiem ARCANA. Autor poświęconej relacjom z frontu rosyjsko-ukraińskiego książki „Wojna. Reportaż z Ukrainy”. Organizatorem szkolenia było Stowarzyszenie Mieszkańców Gmin Nadwiślańskich „Przywiśle 87”. Szkolenie odbywało się w ramach projektu „EdukujeMY NGO – podnosimy oddolną aktywność obywatelską”.

Wydarzenie sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.