Wystawa w Szczypiornie i wspomnienie o Aleksandrze Piłsudskiej
Wystawa prezentowana w Filii nr 6 Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Adama Asnyka w Kaliszu ukazuje życie i działalność Aleksandry Szczerbińskiej, drugiej żony Marszałka Józefa Piłsudskiego. 2023 Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił Rokiem Aleksandry Piłsudskiej w uznaniu jej wybitnej działalności niepodległościowej i społecznej. W piątek, 31 marca, o godzinie 11.00, filia w Szczypiornie zaprasza na „Wspomnienie o Aleksandrze Piłsudskiej” z okazji 60. rocznicy jej śmierci.
Tytuł ekspozycji został zaczerpnięty ze wspomnień Bohaterki wystawy: „babka moja powtarzała te słowa tak często, że utkwiły głęboko w mojej dziecięcej pamięci zanim jeszcze zrozumiałam ich znaczenie”. Prezentowane na wystawie plansze pokazują ważne etapy i tematy z jej życia, na które składają się: okres dzieciństwa i młodości, udział w organizacji bojowej oraz akcja pod Bezdanami. Ukazują sylwetkę więźniarki, matki, żony i społecznicy, a także ostatni etap jej życia na emigracji. Kompozycję złożoną z fotografii i dokumentów wzbogacają cytaty z publikacji książkowej „Wspomnienia. Aleksandra Piłsudska”, a dopełnieniem całości są wydawnictwa znajdujące się w zbiorach filii w Szczypiornie. Wystawę przygotowały Maria Kubacka-Gorwecka i Izabela Fietkiewicz-Paszek.
Aleksandra Piłsudska w powszechnej pamięci funkcjonuje jako wierna towarzyszka życia Józefa Piłsudskiego, jednak jej udział w walce o odzyskanie niepodległości jest większy niż mogłoby się wydawać. Warto wspomnieć, że za bohaterską odwagę, którą wykazała się jako działaczka Polskiej Partii Socjalistycznej w legendarnej akcji pod Bezdanami, a potem jako aktywna członkini oddziału wywiadowczo-kurierskiego I Brygady Legionów Polskich została odznaczona m.in. Krzyżem Walecznych i Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari „za męstwo i hart ducha wykazane w pracy niepodległościowej”.
Nigdy nie akceptowała tradycyjnie przypisanej kobiecie wyłącznej roli żony i matki, nie godziła się z przekonaniem, że pozycję kobiety determinuje kuchnia i kościół. Dzięki jej namowom Józef Piłsudski, mimo iż do pomysłu kobiet żołnierek podchodził bardzo sceptycznie, w 1912 roku utworzył pierwszą w historii Polski (a prawdopodobnie także świata) kobiecą służbę w wojsku. Natomiast w 1918 roku jej ukochany Ziuk podpisał dekret przyznający kobietom czynne i bierne prawo wyborcze.
Ważnym akcentem eksponowanym na wystawie jest pobyt Aleksandry Piłsudskiej w obozie jenieckim w Szczypiornie. Aresztowana w listopadzie 1915 roku trafiła do więzienia na Pawiaku, skąd przeniesiono ją do obozu w Szczypiornie, w którym przebywała do lutego 1916 roku. Swoją obecnością uświetniała wiele uroczystości. Towarzyszyła mężowi na dorocznych Zjazdach Legionistów. W sierpniu 1927 roku, w dziesiątą rocznicę internowania legionistów w Szczypiornie, Aleksandra Piłsudska w imieniu Józefa Piłsudskiego dokonała uroczystego odsłonięcia pomnika upamiętniającego niezłomną postawę legionistów, których internowano do obozu za odmowę złożenia przysięgi na wierność cesarzowi Wilhelmowi II.
Organizatorzy zapraszają do Filii nr 6 z Izbą Pamięci Szczypiorna Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Adama Asnyka w Kaliszu, w godzinach funkcjonowania placówki oraz w piątek, 31 marca o godzinie 11.00 na „Wspomnienie o Aleksandrze Piłsudskiej” z okazji 60. rocznicy jej śmierci.
źródło: MBP Kalisz
