Jak Polacy celebrują rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja?
Została uchwalona 232 lata temu. Była to pierwsza konstytucja w Europie oraz druga na świecie. Stanowiła symbol dążenia do odrodzenia narodu polskiego, wolności oraz dumy. Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja obchodzona jest nie tylko na terenie kraju, ale także poza jego granicami. Dzień uchwalenia konstytucji został uznany za święto narodowe już 2 dni później, a potem przywrócony w 1919 r. i w 1990 r. Obok Święta Niepodległości jest to jedno z najważniejszych świąt państwowych. Choć obowiązywała przez nieco ponad rok, to do dzisiaj jest jednym z fundamentów polskiej tradycji i państwowości.
Spis treści
- Jak obchodzono rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja w trudnych czasach?
- Jak celebruje się ważną rocznicę po za granicami kraju?
- 3 Maja w Kaliszu – kiedyś i dziś
Uchwalono ją 3 maja 1791 roku, natomiast dzień jej uchwalenia uznano za święto już 2 dni później. Przez 123 lata zaborów Polski było to święto zakazane. Zostało przywrócone w II Rzeczypospolitej Polskiej w 1919 r., a zdelegalizowane przez okupantów niemieckich i sowieckich podczas II wojny światowej. Po jej zakończeniu było obchodzone tylko do 1946 r. Święto 3 Maja zostało oficjalnie zniesione w 1951 r. i przywrócone jako Święto Narodowe Trzeciego Maja w 1990 r. Od 2007 r. jest również świętem narodowym Litwy.
1. Jak obchodzono święto Konstytucji 3 Maja w trudnych czasach?
Konstytucja inspirowała znanych poetów, pisarzy i malarzy, którzy marzyli by znaleźć się w wolnej Polsce. Twórczość artystów można do dziś podziwiać we fragmencie „Pana Tadeusza” oraz na obrazie Jana Matejki pt. „Konstytucja 3 Maja 1791 roku”. Miasta, podobnie jak dziś, przybierały odświętny wygląd. Domy były dekorowane flagami, czy też portretami bohaterów narodowych. Obchody uchwalenia konstytucji charakteryzowały się również bogatym programem kulturalnym oraz sportowym.
Podczas trwania II wojny światowej, Polacy nie zapomnieli o ważnym święcie, którym jest rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Na grobach obrońców ojczyzny pojawiały się kwiaty oraz znicze. Obchody nie kończyły się jednak tylko i wyłącznie na cmentarzach. Na budynkach można było zobaczyć flagi narodowe oraz biało-czerwone paski. W 1943 r. nadano nawet 15-minutową audycję z 3 zwrotkami hymnu oraz Rotą.
2. Jak celebruje się ważną rocznicę po za granicami kraju?
Obchody uchwalenia konstytucji są celebrowane nie tylko w Polsce, ale również m.in. na Wileńszczyźnie, wśród nowojorskiej Polonii oraz w Chicago. Pomimo przebywania po za granicami kraju, Polacy nie rezygnują z obchodów ważnych dla narodu świąt. W tego typu wydarzeniach biorą udział również przedstawiciele władz państwowych. W roku 2021, pomimo restrykcji, Mateusz Morawiecki udał się do Wilna, by wspólnie z Polakami uczcić rocznicę konstytucji 3 Maja.
Zarówno polskie media, jak i te zagraniczne wspierają tożsamość narodową Polaków przebywających na terenach Polonii. Przygotowują one chociażby specjalną ramówkę, poświęconą Konstytucji 3 Maja. Lokalne władze również angażują się w patriotyczne wydarzenia. Odbywają się uroczyste msze – np. w Kaplicy Matki Boskiej Miłosierdzia w Ostrej Bramie, dla nowojorskiej Polonii, w Doylestown w stanie Pensylwania i w polskich kościołach w Nowym Jorku. Transmisje ze świątyń można oglądać najczęściej za pośrednictwem lokalnych anten oddziałów Telewizji Polskiej. Oprócz tego mają miejsce rozmaite wystawy związane z historią, polskimi tradycjami oraz koncerty.
Kreatywnością wykazali się mieszkańcy, którzy zorganizowali przejazd kolumny ponad 50 samochodów w biało-czerwonych barwach ulicami nowojorskiego Greenpointu, Maspeth i Ridgewood. Obecni byli również polonijni harleyowcy. Ks. Grzegorz Markulak z kościoła św. Stanisława Kostki na Greenpoincie poświęcił polskie flagi, mówiąc: „Co roku oddajemy cześć fladze i naszemu dziedzictwu. Dzisiaj jest także nasze święto, święto Polonii, bądźmy więc dumni z biało-czerwonej ojczyzny”.
3. 3 Maja w Kaliszu – kiedyś i dziś
Obchody wspomnianego święta w Kaliszu odbywały się na przestrzeni ostatnich lat zarówno zdalnie, jak i w przestrzeni publicznej. W roku 2021 mieszkańcy mogli wysłuchać koncertu zespołu kameralnego Filharmonii Kaliskiej na żywo oraz za pośrednictwem transmisji online. W kaliskiej katedrze odbywała się natomiast msza w intencji ojczyzny, celebrowana przez biskupa Damiana Bryla. Dopiero w minionym roku mogliśmy celebrować rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja bez żadnych obostrzeń. Wtedy w Kaliszu odbyła się po raz pierwszy „Trzeciomajówka„. Wydarzenie przyciągnęło wielu kaliszan, dzięki czemu w tym roku również będzie można spotkać się na wspólnym grillowaniu.
W roku 2022 odbyło się również zwiedzanie izby muzealnej w polskim schronie bojowym z 1939 r. z linii przedmoście Kalisz. Był to idealny moment do zobaczenia rekonstrukcji izby bojowej w schronie, farbomaskowania jego elewacji zewnętrznej, czy też wystawy militariów. W tym roku na mieszkańców Kalisza czeka również wiele atrakcji – nie tylko patriotycznych – m.in. miejskie uroczystości przy ul. Kanonickiej czy 2. edycja Trzeciomajówki.
Źródło: Twitter PolishSlavicFCU, Polonia TVP
