Kaliski podatek od nieruchomości rośnie szybciej niż gospodarka
Niestety władze Kalisza planują podczas jutrzejszej sesji Rady Miasta przeforsować projekt kolejnej podwyżki podatku od nieruchomości. Stawka podatku od nieruchomości wzrośnie średnio o 3,6%, czyli o wysokość inflacji w pierwszym półroczu 2021 roku w porównaniu do pierwszego półrocza 2020 roku.
Wysokość kaliskiego podatku od nieruchomości rośnie w ostatnich latach bardzo szybko. Porównując do stawek z 2019 roku, w przyszłym roku wysokość podatku będzie wyższa o średnio ok. 15%. Jest to istotny wzrost, co niepokoi z kilku powodów.
Po pierwsze podatek od nieruchomości ma rosnąć ponad 2 razy szybciej niż polskie PKB. Między latami 2019 a 2022 wzrost naszego PKB wyniesie (szacunkowo) ok. 7%. Mówiąc bardziej obrazowo, udział podatku od nieruchomości w gospodarce miasta (przyjmując założenie, że PKB Kalisza rośnie na poziomie PKB Polski), jest coraz wyższy. Oznacza to, że urzędnicy grają coraz większą rolę w wydatkowaniu pieniędzy w kaliskiej gospodarce. Nie jestem przekonany, czy to dobrze i czy rzeczywiście wydatkują oni te środki lepiej niż prywatni przedsiębiorcy bądź mieszkańcy.
Ponadto wiadomym jest, iż Ministerstwo Finansów rokrocznie ustala maksymalne stawki podatku od nieruchomości. Stosunek kaliskiego podatku od nieruchomości dla budynków mieszkalnych do stawki maksymalnej w 2019 roku wynosił ok. 79,75%, z kolei w 2022 roku ma wynieść ok. 82,02%. To wzrost o ok. 2,85% (nie mylić z punktami procentowymi). W przypadku podatku od budynków gospodarczych stosunek zmieni się z 90,12% w 2019 r. do 94,64% w 2022 r. To wzrost o ok. 5,02%. Oznacza to, że w podanym okresie zbliżyliśmy się do osiągnięcia pułapu stawek maksymalnych i utrzymanie tej tendencji może doprowadzić do zrównania się z nimi. To spowoduje, że zrezygnujemy z walki o konkurowanie z innymi gminami wysokością podatku od nieruchomości, która może być istotna dla niektórych przedsiębiorców. Mogą oni wówczas wybrać lokację w innych gminach, gdzie podatek od nieruchomości jest niższy.
Pewnym pocieszeniem jest fakt, że pomiędzy latami 2021 a 2022 wzrost maksymalnych stawek narzucanych przez MF wynosi ok. 3,6% dla budynków gospodarczych (czyli tyle, ile wynosi wzrost podatku od nieruchomości w Kaliszu) oraz ok. 4,7% dla budynków mieszkalnych, co oznacza, że wzrost kaliskich stawek jest na procentowo podobnym poziomie.
Niepokoić może jednak wzrost podatku dla przedsiębiorstw. Roczna stawka za metr kwadratowy w 2022 roku ma wynieść 24,36 zł (o ile projekt zostanie przegłosowany jutro (28.10.2021) przez Radę Miasta). Dla budynków mieszkalnych jest to 0,73 zł, zatem praktycznie jest niezauważalna. Szczególnie „po kieszeniach” dostaną przedsiębiorstwa wielkopowierzchniowe. Przykładowo zajmujący 40 000 metrów kwadratowych zakład produkcyjny zapłaci w 2022 roku ok. 1 mln zł podatku od nieruchomości. Jest to koszt zatrudnienia ok. 25 pracowników za stawkę płacy minimalnej.
Oczywiście powyższy przykład z pracownikami jest wyłącznie obrazowy, ponieważ nie wiadomo, na co realnie przedsiębiorstwo przeznaczyłoby zaoszczędzone na podatku od nieruchomości środki (być może na inwestycje, na ekspansję zagraniczną czy na wzrost zysków), jednakowoż należy zauważyć, że dalsze powiększanie podatku od nieruchomości powoduje, że staje się on coraz większym kosztem. Zważywszy na niespokojną sytuację związaną z koronawirusowym kryzysem, wzrostem cen energii, paliw czy wywozu śmieci, nakładanie na przedsiębiorstwa kolejnych obciążeń fiskalnych uznaję za błąd. Tym bardziej, że jeszcze niedawno na konferencji prasowej przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości zapewniali, że Miasto Kalisz zyska na Polskim Ładzie. Skąd zatem idea, aby dodatkowo obciążać przedsiębiorstwa wyższym podatkiem od nieruchomości? Czy w takim razie można przyjąć, że radni PiS podczas jutrzejszego głosowania w sprawie podwyżki zagłosują przeciw? Chyba że jednak przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości mijali się z prawdą i samorząd Kalisza realnie straci na Polski Ładzie?
Niestety rekompensata inwestycyjna, którą oferuje rząd, nie pozwala samorządowi na swobodne wydatkowanie przekazanych mu środków. De facto to rząd decyduje, na co wydane zostaną przekazane przez niego pieniądze. Autonomia samorządów w tym zakresie jest mocno ograniczona. Być może to właśnie dlatego koalicja rządząca miastem próbuje zwiększać lokalne podatki, aby zyskać środki, którymi może dysponować zgodnie z własną, a nie rządową wizją. Jest to pewne wytłumaczenie, jednak osobiście nie jestem przekonany, czy rzeczywiście tędy droga. Gospodarka miasta jest silna siłą funkcjonujących na jej terenie przedsiębiorstw i pracowników. Niekoniecznie wysokością miejskiego budżetu.
Źródła:
bip.kalisz.pl
https://inwestycje.pl/gospodarka/prognoza-centralna-analitykow-dot-pkb-w-2021-to-wzrost-o-51/
https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.KD?locations=PL
https://businessinsider.com.pl/poradnik-finansowy/podatek-od-nieruchomosci-jakie-sa-stawki/mgmxbm9
