Pod Kaliszem pojawiły się już przebiśniegi
Leśnicy z kaliskiego nadleśnictwa zlokalizowali w okolicznych lasach przebiśniegi, czyli symbol nadchodzącej wiosny. Śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis L.) to kwiat przedwiośnia. W zależności od regionu i pogody potrafi kwitnąć już w lutym. Przed mrozami chronią je specjalne substancje zawarte w ich cebulkach, dzięki którym są odporne na zamarzanie. Ich pyłkiem żywią się pierwsze budzące się do życia owady, kwiaty cieszą też ludzkie oczy i zwiastują koniec zimy.
Nazwa rodzajowa i gatunkowa to zlepek słów pochodzących z dwóch języków: po grecku „gala” oznacza „mleko”, „anthos” to „kwiat”, a „nivalis” z łaciny znaczy „ośnieżony”. W języku polskim przebiśnieg pospolity inaczej nazywany jest:, śnieguła, śniegułka, gładysz. Przebiśniegi dorastają do 10-15 cm wysokości. Mają podłużne, wąskie, ostro zakończone liście barwy szarozielonej, które wyrastają z podziemnej cebulki. Spomiędzy liści wyrastają cienkie i sztywne łodyżki, na których końcach znajdują się zwisające, pojedyncze, dzwonkowate kwiaty. Kwiaty są pachnące i mają biały kolor. Korona kwiatu składa się trzech większych białych płatków zewnętrznych i trzech mniejszych płatków wewnętrznych, których brzegi ozdobione są zieloną plamką.
W czasie obfitych opadów śniegu oraz gwałtownych spadków temperatury (np. nocą) płatki korony zamykają się, chroniąc słupki i pręciki przed zamarznięciem. Przebiśniegi kwitną przez około 10 dni. Po przekwitnięciu pojawia się okrągła, trójkomorowa torebka nasienna. Nasiona dojrzewają późną wiosną, natomiast latem liście przebiśniegów zamierają. Nowy pęd wypuszczą dopiero jesienią. W naturze rosną przede wszystkim w lasach, na obrzeżach łąk, a także w górach. W stanie dzikim można je spotkać w wielu miejscach na kontynencie europejskim. W Polsce w naturze przebiśniegi występują głównie na południu kraju. Począwszy od XVI wieku przebiśniegi są chętnie uprawiane jako rośliny ozdobne, dziś można je spotkać w niemal całej Polsce i Europie.
Przebiśniegi zawierają substancje, które wykorzystuje się przy opóźnianiu rozwoju choroby Alzheimera. Związki te poprawiają pracę mózgu i całego układu nerwowego. Można je także wykorzystywać do leczenia nerwobóli czy paraliżu, a także udarów mózgu. Jednak nie należy stosować ich samodzielnie, ponieważ przebiśniegi zawierają również silne toksyny. Substancje zawarte w cebulach przebiśniegów są silnie trujące zarówno dla zwierząt, jak i ludzi. Ich spożycie może prowadzić do wymiotów i biegunek, a także wywołać alergię.
Przebiśniegi to rośliny miododajne – stanowią źródło pożywienia pszczół w momencie, kiedy inne rośliny jeszcze nie kwitną. Przebiśniegi od XVI wieku sadzone były jako rośliny ozdobne w ogrodach przyklasztornych i na cmentarzach. W połowie XX wieku przebiśniegi zagrożone były wyginięciem. A to za sprawą bardzo intensywnego pozyskiwania tych ozdobnych roślin z ich terenów naturalnych, głównie z lasów. W 1946 roku przebiśniegi zostały w Polsce objęte ścisłą ochroną gatunkową, w 2014 – ochroną częściową. Obecnie liczebność przebiśniegów w lasach wzrosła. W Polsce poza prawną ochroną gatunkową liczne populacje śnieżyczki przebiśnieg chronione są na obszarach rezerwatów i parków narodowych.
Źródło: Nadleśnictwo Kalisz
